50
moeten beide hiermee en hieruit een nieuwe maatschappij oprichten.
Wanneer de verwoesting geen beletsel is voor de kapitalisten, dan kan zij het ook niet voor het Proletariaat zijn.
De vraag is maar, wie het beste in staat is een nieuwe maatschappij op te bouwen.
En dan is het antwoord: het Proletariaat kan nu veel beter, veel sneller, een socialistische maatschappij stichten dan het Kapitaal een kapitalistische.
Hoe zal het Kapitaal zich probeeren te redden, hoe zal het de moeilijkheden overwinnen, hoe, op welke wijze, door welke maatregelen zal het de nieuwe kapitalististische maatschappij vestigen?
Het moet tegelijkertijd een nieuwe maatschappij stichten, dat wil zeggen de oude weer oprichten, èn nieuwe meerwaarde scheppen. Het moet nieuwe meerwaarde scheppen, grooter dan zijn onproductieve uitgaven.
Het moet terzelfder tijd millioenen en millioenen nog niet ontslagen soldaten onderhouden, millioenen arbeiders werk en loon geven, millioenen werkeloozen voeden, millioenen verminkten, millioenen weduwen en weezen ondersteunen, millioenen verarmde kleine burgers en arme boeren helpen.
En terzelfder tijd moet het enorme schulden betalen.
En terzelfder tijd nieuwe toerustingen en nieuwe oorlogen voorbereiden!
Het vestigen der nieuwe maatschappij, en het wederoprichten der verwoeste,—
Het scheppen van nieuwe winst, grooter dan de verliezen,—
De hulp, de werkelijk afdoende hulp aan al deze millioenen arbeiders, werkeloozen, verarmden en ongelukkigen,—
Het betalen van de renten der schulden,—
De nieuwe toerustingen voor imperialistische militaire doeleinden, voor nieuwe, noodzakelijke oorlogen,—
Dit alles ter zelfder tijd,—
Dat is voor het Kapitaal onmogelijk. Het Kapitaal kan na den vrede dit alles niet tegelijk doen. Het kan de milliarden en milliarden die daarvoor noodig zijn, niet opbrengen.
Waarom niet?
Omdat het Kapitaal het Kapitaal helpen en ontzien moet.
