Pagina:Het Esperanto.pdf/18

Deze pagina is proefgelezen

— 18 —

Het is slechts twaalf jaar geleden, dat het Volapük opkwam, en sedert zijn er een dertigtal andere algemeene talen voorgesteld geweest, die het zonder twijfel overtreffen.

Alleenlijk is er slechts ééne, die op volmaakte wijze voorgesteld werd.

Wij willen nogtans de bijzonderste aanduiden, al ware het maar om de geschiedenis van dit vraagstuk zoo volledig mogelijk te geven.

De stelsels a posteriori of door gevolgtrekking verkregen zijn:

De pasilingua, van Steiner;
de lingua, van Henderson (Londen);
het nov-latin, van doktor Rosa (Turijn);
het neo-latin, van Cortonne (Nicea);
de katholieke taal, van doktor Liptay (Parijs);
de universala, van Heintzeler;
de lingu intrnasionik, van W. Rosenberger, bestierder van de Akademi Intrnasionik de lingu universik te St Petersburg;
het eenvoudig gemaakt latijn, van Gasté (Aken-Baden);
en het stelsel van Raoul de la Grasserie, gesteund op de Grieksche wortelwoorden.

Van de stelsels a priori, of die niet op ervaring gegrond zijn, noemen wij:

de Spelin, van Bauer;
de «do, ré, fa, ré, si, la,» van Sudre;
het «chabé» of «natuurlijke taal» van ingenieur Maldant.

De «do ré fa, ré si la» van Sudre, beweerde alle gedachten uit te drukken, en dat op alle mogelijke wijze, door de verbinding der zeven muzieknoten.