ders van Iapon, Than, de Tarters, Han, en der Turken, Saraceners en andere Westersche volken, Kataium.
Waar uit nu het woort Sina of China haar oorsprong gekregen heeft, daar in komen de Schrijvers niet met elkandre overeen.
Zommigen drijven, dat deze naam oorspronkelyk is van de Sionen, dewijl Sina op Sionisch een voortreffelyk en uitstekend Landschap betekent. Andere, in tegendeel, willen dat het geheele Ryk zijnen naam van d'Inwoonders der stadt Chincheu genomen heeft; dewijl deze luiden het allermeeste met hunne Schepen op alle plaatsen van geheel Asie gedurigh varen; en de Portugezen en Indianen met het weg-werpen van eenige letteren uit het woort Chincheu, den naam China lichtelyk hebben kunnen smeden.
Maar verre zijn de genen op den dool-weg, en het spoor byster, die drijven dat het woort Sina herkomstig zy van zeker woort Cinch, dat by de Sinezen doorgaans zeer in 't gebruik is. De valscheit van deze oosprong blijkt hier klaarlyk uit, dewijl de Sinezen, die met d'Indianen of Portugezen op die plaatsen handelen, en met hunne Schepen Indiën aandoen, gewoon zyn, eerbiedigheits-halve, elkandre niet met den naam van C'inch, maar Sia, in hun moeders tale te eeren en te groeten; zulks de geleerde en zedighste luiden, alleen, C'inch en niet Sia seggen.
In dit verschil der Schrijvers, schijnt wel het waarschijnlykste te zyn, 't geen de Jesuit Martinus Martini, (een man van uitstekende geleertheit en overvlieger in de kennis der Sineesche Outheden) daar van in zyn zeste boek der Sineesche Historien, der geheugenis met deze woorden heeft overgelevert.
Ik zal (zeit hy) dit niet onaangeroert laten voor-by gaan, dat my zeer waarschijnlijk dunkt te zijn, dat niet alleen by d'Indianen, maar ook by d'uitheemsche volken, de naam Sina van den stam Cina, (die in het twee-hondert en zes-en-veertighste Jaar, voor Christus geboorte, over Sina heerschte) haren oorsprong genomen heeft; in voegen men niet Sina, maar veel meer het Rijk der Sinen of Cinen behoord te zeggen. Want ten tijde dezer Koningen, die uit dezen stam voort-gekomen waren, wiert eerst de naam der Siners by d'uitheemsche volken, en voornamelijk by d'Indianen, ruchtbaar en bekent. By d'Indianen raakte daar na de naam Cina in 't gebruik, die daar in van de Portugezen, na 't veroveren van Indiën, gevolgt wierden. Want deze stam Cina regeerde over het grootste gedeelte der Siners, die na 't westen woonden, en voerde met d'uitheemsche volken geduurig oorlog. Als daar na de stoel des Rijks aldaar geplant wiert, gaf men het den naam van het Cinische Rijk. Deze stam Cina tot den top van alle voorspoet verheven zijnde, deed daar na den uitheemschen zee vele oorlogen aan; invoegen het geen wonder is, dat by deze uitheemsche volken de naam van Cina in 't gebruik raakte, en de overhant nam. En schoon de Sinezen dit uitterste gedeelte van Asie of Sina met verscheide namen noemen, na dat de heerschende Huizen komen te veranderen, zoo hebben evenwel d'uitheemsche den eersten naam, dienze hoorden, behouden. En dit is mijn gevoelen, nopende, d'oorsprong van den naam van Sina. En schoon volgens dit gevoelen, de voorste letter van het woort niet met een S, maar met een C behoorde geschreven te worden, zoo heb ik evenwel, om de lichtigheit van den uitspraak, de letter S daar voor doorgaans gebruikt.
Geheel Sina wiert in voorigen tijde van den Sineeschen Keizer Xunus in twaalf landschappen verdeelt. Daar na bracht Keizer Yva, die na de doot van Keizer Xunus de heerschappye aanvaerde, ontrent twee-en-twintigh hondert en zestigh jaren voor Christus geboorte, geheel Sina tot het getal van negen landschappen, die alleen te dien tijde de noordelijke deelen van Sina begrepen, en tot haren uittersten grenspaal de Revier Kiang hadden. Maar na dat de zuiderijke deelen allengs overwonnen, en d'Inwoonders in hunne woest en ongebondentheyt wat getemt waren, is endelijk het gansche Sineesche Rijk in vijftien landschappen
