89
maar ook qualitatief. De aanhoudende verschuivingen tusschen de klassen, die dagelijks onder onze oogen plaats grijpen, en door Marx in de geciteerde woorden zoo duidelijk mogelijk worden aangegeven, belichamen tevens de huidige werkingen der natuurlijke teeltkeuze in cultuurvorm.
Want ook de geestelijke variëteiten, ontstaande in de sferen der bezitters, geen bevrediging vindend in hun eigen klasse, vervuld met aspiraties en idealen lijnrecht in strijd met het streven en de verwording dier klasse, doch zich geheel aanpassend aan wat alom op den arbeidsbodem ontkiemende is, verlaten hun eigen ondergaande klasse, om de zoo moeitevol opstijgende groepen te gaan versterken, en met die groepen den zwaren wereldkamp mede te strijden.
Even als in de natuur een tot ondergang bestemde soort teelt de variëteiten zelven, die haar eenmaal in den strijd zullen overwinnen, evenzoo teelt een ondergaande klasse zelve de variëteiten, die gaan versterken de groepen, bestemd de komende historische periode te verwezenlijken. Zoo werkt, krachtens de immanente natuurwetten, alles aan eigen ondergang.
Uit alle economisch verdrukte sferen heeft een onophoudelijke toevoer plaats naar het proletariaat, overtreffend het getal diergenen, die door de toenemende tirannie van het kapitaal en zijne zich steeds vermenigvuldigende uitbuitingsmethoden ten ondergang zijn gedoemd. Slechts de allersterksten vermogen in die totaal uitgebuite groepen zich aan den druk te ontworstelen.
Wanneer Bernstein—waar het de theoretische