15
de burgerklassen, tot de Marxistische levensvisie zijn gekomen. De ziele-processen, welke een zich antagonistisch stellen tegenover de voorheen eigen klassen voorafgaan, zijn even ingewikkeld en samengesteld als ons cultuurleven zelf, en zouden alleen te begrijpen zijn in verband met de kennis van elke meestal verborgen individualiteit op zichzelve. Soms is er slechts een nauw merkbare invloed, soms zijn er felle levensstormen noodig, om iemand te drijven tot een revolutionair zien en willen. Doch zoolang—eenmaal de hoog opgezweepte golven van gevoel of gewaarwording bedaard—die vaste wetenschappelijke grondslag ontbreekt, die een gemoedsdrang tot een kalme maar onwrikbare overtuiging vormt, zoolang is reactie en afdwaling mogelijk. En die rotsvaste basis van het Marxisme, die natuurbasis, die alleen de proletarische klasse van huis uit kent en begrijpt zonder eenige studie, omdat alleen zij aan die weggecijferde en veelgeloochende natuur vlak tegenover staat—die natuurbasis is alleen te vinden bij Darwin.
Het gemis aan natuurkennis openbaart zich tevens in de onklare, onzuivere voorstelling van het dialektisch karakter van de evolutiewetten in natuur en maatschappij, welke de gevoerde polemiek overal verraadt. In een overigens zeer belangrijk artikel over Kant en Lange—van Nicolaï Verdajew[1]—die zich toch beslist tegenover de Neo-Kantianen plaatst, komt dit
- ↑ Friedrich Albert Lange und die kritische Philosophie in ihren Beziehungen zum Sozialismus, von Nikolaï Verdajew. Neue Zeit, 5 Mai 1900.