52
Dit verklaart, het zoo groote verschil in zeden, in gevoelen en denken bij alle volken en rassen op onze planeet. Dit verklaart, waarom op sommige plekken der aarde zedelijk en zelfs godsdienstig worden geacht vormen en gebruiken, die onze beschaving ten diepste verafschuwt, zooals kindermoord, oudermoord, kannibalisme, ja zelfs het opeten zijner ouders, volgens godsdienstige voorschriften o.a. bij de Batakkers in eere; of het levend begraven van zieken en ouden van dagen die hulpbehoevend worden. Bij wilde volkstammen, die moeite hebben hun dagelijksch voedsel aan een stiefmoederlijke natuur te ontworstelen, die woeste, koude, onvruchtbare streken bewonen, wier economisch zijn zoo primitief mogelijk is, of bij volken die nomadisch leven, kunnen deze en dergelijke ideologische vormen, zoo geheel in strijd met ons cultuurbewustzijn, geacht worden te behooren tot dezelfde orde van verschijnselen, door Darwin langs de verschillende trappen van het dierleven in alle bijzonderheden nagespeurd.
