55
mann[1] mededeelt, Charles Darwin aan Marx een banaal briefje schreef, om hem voor de toezending van "Das Kapital" te bedanken, en dat werk ongelezen liet. Zoo kon het gebeuren, dat Herbert Spencer een hoogst verontwaardigd schrijven zond aan den socialist Enrico Ferri, naar aanleiding van diens bekend en voortreffelijk geschrift, waarin hij Marx-Darwin-Spencer als drieëenheid behandelt.[2] Ook het vruchteloos pogen van den zoo genialen natuuronderzoeker Huxley op historisch en maatschappelijk terrein, zijn moeitevol zoeken naar een vaste methode van cultuurverkenning, dat in al zijn sociologische essays zich openbaart, bewijst, dat de arbeid van Marx hem ten eenemale onbekend was. En juist Huxley's wijze van zoeken, die hem telkens onbewust de denkperspectieven van Marx zeer dicht doet naderen, wekt telkens het verlangen hem te kunnen geven op historisch gebied een zelfde grandiose visie als de Darwinistische theorie hem op natuurgebied schonk.
Ook in de geschiedenis en de cultuurmaatschappijen het economisch leven en de bestaansstrijd de groote stuwkracht ter ontwikkeling. Ook in de cultuurmaatschappijen, op den bodem van het arbeidsleven, een rustelooze worsteling, waarvan de hefboom is het steeds ingewikkelder arbeidsproces. Ook in de cultuursamenlevingen een teeltkeuze in wezen volkomen gelijk, doch in vorm verschillend van de natuurlijke teeltkeuze. De wijze waarop die teeltkeuze zich openbaart in de
- ↑ Die Darwinistische theorie und der Socialismus 1899.
- ↑ Ferri, Enrico (1899) - Socialisme en wetenschap (Darwin, Spencer, Marx). vert. Hendrika Brok-Troelstra. Amsterdam : Poutsma. OCLC:64129127all editions. English translation in Gutenberg. (Wikisource-ed.)
