74
Door wie de klassenworstelingen aldus worden gezien en begrepen, verliezen zij elk persoonlijk-antagonistisch karakter, als vertegenwoordigende een der elementen van de altijd stuwende wereldkrachten.
De ontwikkelingskamp, in den meest elementairen vorm verschijnend onder de lagere organismen, een hoogere faze intredend bij de diersoorten, waar een begin van arbeidsleven bestaat, nòg sterker zich manifesteerend waar de arbeidsverdeeling intreedt, neemt, na tallooze overgangstrappen, in het menschenleven eindeloos gecompliceerde vormen aan, verband houdend met het zoo eindeloos samengesteld leven van den cultuurmensch en de tallooze geledingen van de arbeidsverdeeling.
Evenals de natuur, voor ons menschelijk bewustzijn, hare wondere verscheidenheid openbaart in den kleuren- en vormenrijkdom van het plantenrijk, in de nog veelal onnaspeurlijke eigenschappen van het delfstoffenrijk, tot welker mysteriën de mensch ternauwernood begint door te dringen, zoo ook toont zich het oneindige van haar wezen in al de schakeeringen van des menschen geestes- en zieleleven, in de fijne subtiliteiten van gevoel, die zijn actie-leven bepalen, waarbij de elementaire natuurdrang, schuilgaande onder de hoog opgestapelde ideologische vormen van het cultuurleven, niettemin de grondtoom blijft. Inzonderheid bij de hededaagsche klasse-bewegingen openbaart de drang tot zelfbehoud zich soms in een zoo eigenaardige schier ontastbare gedaante, dat hij in wezen onherkenbaar wordt. Bij sommige der geprivilegieerde groepen doet hij
