85
onmachtigen, vormde dientengevolge over de geheele cultuurwereld een arbeidsmassa, een arbeidsreus, die het gansch maatschappelijk gebouw op de schouders torst en op een gegeven historisch moment, wanneer zijn geestelijke en moreele kracht zal gaan evenaren zijn natuurkracht, met een Simson-beweging de parasitische klassen zal kunnen afschudden.
Of die beweging een geleidelijk of een spontaan en gewelddadig karakter zal hebben, zal natuurlijk geheel afhangen van den tegenstand door de reactie geboden. Het zijn nimmer de stuwende, doch steeds de reactionaire krachten, die bloedige omwentelingen in het leven roepen.
Bij die geleidelijke krachtsvorming van den arbeidsreus was en is derhalve een teeltkeuze aan het werk, onmeêdoogender dan die in velden en wouden. Ongerekend de ontzettende oorlogsslachtingen, waar vaak, even als in de natuur, bij een opstand der elementen zelfs de besten en krachtigsten den dood vonden, zijn millioenen der economisch machteloozen ondergegaan, gaan nog dagelijks onder in al de moordholen der industrie, waar de allereerste eischen van levensmogelijkheid worden veronachtzaamd, waar een menschenleven even weinig telt als het leven van een aardworm door een tuinschop doorgehakt. Bovendien zijn millioenen zoo niet lichamelijk, zedelijk ondergegaan in de gevaarlijke of uitputtende bedrijven, waar, ingevolge de kapitalistische uitbuiting, de drankzucht de meeste slachtoffers maakt, waar duizenden en nogmaals duizenden vrouwen tot de prostitutie worden