Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/106

Deze pagina is proefgelezen
84
84
Deughd.      Virtu.

ſich ſelve doorluchtigh maeckt: want hier door, ſoo wort hy Godt gelijck, die daer is, de Deughd en de goedheyd ſelve.
De Sonne vertoont, dat gelijck die ſelve uyt den Hemel het aerdrijck verlicht, alſoo komt oock de deughd van ’t herte, en beſchermt haer welgeſchickte mogentheyd, om te bewegen en kracht te geven aen onſe geheele lichaem, ’t welck is de Kleine Werreld, gelijck de Griecken ſeggen: en daer nae verlichtſe, verwarmtſe, en wackertſe door de Deughd, ’t ſelve alſoo op, dat een groot deel van de oude Philoſophen, geoordeelt hebben, datſe genoegh was om onſe begeerlijckheyt te vervullen, en ’t geene onſe vermaecklijckheden in dit Menſchlijcke leven, ſoude mogen wenſchen. En overmits de Heere Jesus Chriſtus in de H. Schrifture genaemt wort de Sonne der Gerechtigheyd, verſtaende de algemeene gerechtigheyd, die andere deughden omvat: daerom worter geſeyt, wie dat Chriſtum in ’t herte draeght, dat dieſelve heeft het voornaemſte cieraet van de waerachtige en volmaeckte deughd.
De Lauwerkrans bediet, dat gelijck de Lauwer altijd groen, en nimmermeer van den blixem geraeckt wort, alſoo hout ſich oock de Deughd in haer kracht, en wordt nimmermeer van eenige rampen, hoedanigh dieſelve mogen weſen, te neder geſlaegen, noch wort oock door brand, ſchipbreeckinge, noch door tegenſpoet of ongeluck verlooren.
De Spieſſe wort haer tot een teycken van voortreflijckheyt gegeven, om dat de Oude hier door de Deughd te kennen gaeven. Zy bediet oock het geweld en de macht die zy heeft over de ſonden, diewelcke altijd, door de Deughd, zijn overwonnen en t’onder gebracht.

Virtu. Deughd.

EEn Vrouwe in ’t goud gekleet, vol van Majeſteyt, in de rechter hand ſalſe een Spieſſe, en in de ſlincker een Overvloets hooren houden, vol verſcheyden vruchten, met een Schildpadde onder haere voeten.
Het goude kleed bediet, de waerdigheyd van de Deughd, diewelcke den geheelen Menſch verciert en eedel maeckt.
Zy hout de Spieſſe, overmits zy geſtadigh de Sonden beſtrijt, te neder werpt en vervolght.

Virtu. Deughd.

EEn gevleugelt Maeghdeken, zeedighlijck gekleet en met Lauwer gekroont, houdende in de hand een eycken tack, met deſe spreuck in de ſoom van ’t kleed medio tutiſſima, dat is, de middelmaet is allerſeeckerst.
Silius Italicus ſeyt in ’t xiii boeck van den Carthaginenſchen Krijgh, dat de Deughd een bequaem loon aen haer ſelve is: en dat komt ſeer wel mette meeninge der Stoiken over een, diewelcke ſeyden, dat buyten haer geen ſaecke was, die genoegh was om haer te beloonen: en die wierde van de Oude aldus afgemaelt: Want gelijck de Eyckeboom tegen het bulderen der ſtormwinden onbeweeghlijck blijft, alſoo bleef oock de Deughd onbeweeghlijck tegens alles wat haer, van ſlinxe bejegeningen, ſoude mogen ontmoeten.
Door de beteyckniſſe van den Laurier, ſal dienen ’t geene in de volgende beeldeniſſe van ’t een en ’t ander van deſe plante, ſal worden vertoont.
De ſpreucke betoont, dat deſe werckingen, alleene aenhanghſels van de Deughd zijn, die oock haere buyten wegen hebben, die daer zijn als graften en putten waer in de Menſche valt, en verdrenckt, vallende alſoo van ſijne rechte wegen en ſinnen. Daerom ſeyt Horatius ſeer wel:

Hout doch in alle dingen maet,
Die d’ Eynden niet te buyten gaet:
Maer wie wil ſlinxe wegen ſlaen,
Dat kan niet mette Deughd beſtaen.

Virtu. Deughd, nae de Medaglie van Lucius Verus.

DOor Bellerophon, de ſchoone Iongelingh ſittende op het paerd Pegaſus, met een ſwaerd in de hand, waer mede hy ’t monſter Chimera verſlaet, wort de Deughd verſtaen.
Door Chimera by gelijckniſſe geſproken, wort verſtaen een veelvoudige veranderinge en verwandelinge vande gebreecken, die Bellerophon om hals brenght: welcke naeme door de beteyckeniſſe van ſijne af komſt, wil ſeggen, doodinge van de gebreecken. En

Alciatus