Vana Gloria. Eere of Roem die ydel is. van dien dapperen Academicus Philoponus beſchreven.
EEn Vrouwe met een lichtvaerdigh opſicht, en twee hoornen op ’t hoofd, waer tuſſchen een bondelken hoy ſteeckt, en voor een hangende bagge ſal zy twee bloedſuygers hebben, oock eene aen ’t oor: In de rechter hand ſalſe een Trompette, en in de ſlincker een draed houden, waer aen een Weſpe is gebonden, die al ſuyſelende om hoogh vlieght, gelijck de Byen, doch veel grooter en oock grooter van vleugelen.
De ydele Roem of Eere is een ongemaetighde beweginge van ’t gemoed, waer door yemant nae ſijn eygen hoogheyd verlanght, om meerder als andere geacht en geeert te zijn, gelijck ’t ſelve Hieronymus in ſeeckeren brief verklaert. De Eere prickelt in der waerheyd, den Menſche totte deughd: want ſoo men de paerden opter loop drijft, door ’t geluyt van den Trompet, en den Wind honden door ’t geroep en ’t gekrijſch op der jacht moedight, om den buyt te vervolgen, ſoo kan men oock door ’t geluyt der handen maecken, dat de ſtomme beeſten ſich veel ſneller op der vlucht geven. Hoe veel te meer ſullen wy gelooven, dat de reedelijcke geeſten der Menſchen in ons wacker worden en opſtijgen, dieder zijn gebooren tot een blijck van Lof en Eere? die geene die door den fackel en prickel van roem, tot eerlijcke aenſlagen wort beweeght, daer van kan niet anders geſeyt worden, dan dattet komt uyt een heerlijck gemoed en een eedel verſtand. ’t Is een ſchoone ſaecke een goede naem, door eerlijcke ſaecken, te verkrijgen. Wat iſſer ſchooner, voor een Man, dan dat hy eere en een goede naeme onder den Menſchen magh verwerven? ſeyde Theocritus. Onder alle belooningen der deughd, is de eere het voornaemſte loon, diewelcke aen dit korte leven de vergeldinge doet, dat haere geheughniſſe oock den naekomelingen by blijft, jae maeckt dat wy verre zijnde, als tegenwoordigh, en dood als levendigh zijn. Maer van d’ander ſyde, moet ſich een yder wachten van de begeerte tot eere, diewelcke nae ’t gevoelen van Cicero, in ſijne Burgerplichten, de vryheyd wegh neemt, en voert de gemoederen tot onrechtvaerdige dingen, door de voorwendingen van hoogheyd en eere, nae voortreckingen, nae Rijcken en Mogentheden. De Menſchen zijn gemeenlijck ſoo verblint door de begeerte van Lof en Eere, dat om gehouden te worden, boven andere uyt te munten, ſoo komen zy de Eere bedelen, door een ongematighde gemaecktheyt, waer in zy ſich ganſch ſot en ydel betoonen.
Dit is waere Eere, beſich te zijn in goede ſaecken, alleene om goed te wercken, en om de eeuwige Eere te verkrijgen, verachtende het gejuygh en de eere des Werrelts: diewelcke oock aen de ydele roemſuchtige Menſchen een walge heeft, met alles watſe doen, om totte Eere te geraecken. ’t Miſſtont Alexander Magnus, hoewel hy een onoverwinlijck Keyſer was, dat hy roemende van ſich ſelven, wilde gehouden weſen voor een Soone van Iupiter Hammon, en voor een God. ’t Mishaeghde Marius, dat Silla ſich al te staetſuchtigh vertoonde, en te ſeer was verſopen in de ſmaeck van Eere, als wanneer hy den Koningh Iugurtam gevangen krijgende, deſſelven beeld in ſijnen ringh liet ſnijden. En daerom ontſettede hy hem van ſijn Rentmeeſterſchap, en verjaeghde hem van ſich: Waer over Silla ſich verſtoorende, maeckte den aenvangh van den Burgerlijcken Oorlogh: gewiſlijck ontſteecken zijnde door de ydele Eere. Marius ſelve, diewelcke de ydele Eere van andere mishaeghde, hebbende veele ſaecken heerlijck uytgevoert, gedreven zijnde door een ſeeckere opgeblaſentheyt van ſich ſelve, heeft de goede naeme van ſijne Eere verlooren: en om dat hy ſich ſelve aennaem toe te ſchrijven, ’t geene hy uyt eens anders mond behoorde te ontfangen, ſoo verdiende hy niet de ſtemmen van de algemeene aenprijſinge. ’t Miſſtond oock den Romeynſchen Redenaer Cicero, diewelcke ſich ſoo ſeer verhief in ſijn Burgemeeſterſchap, en van de t’ſaemenſweeringe van Catilina, die van hem was t’ondergebracht, dat hy deſe woorden uytriep: O geluckigh Romen! dat ghy gebooren zijt, terwijl ick Burgemeeſter was. Dieder Eere by de Werreld wil verkrijgen, moet de Eere verachten, en dieſelve hebbende verkregen, iſſe ſwaerlijck te bewaeren: Want die wel doet, alleen door begeerte van eere, die weet ten laeſten ſijn ydele roemgierige genegentheden niet te bedecken, en om dat hy dieſelve openbaert,
