Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/130

108

108

Eere of Roem die ydel is.Vana Gloria.

monde roemen, dat zy alle Poëten die oyt ter Werreld geweest zijn, te boven gaen. Want ick heb eenige hooren ſeggen, dat Virgilius ſoo ſeer niet te verwonderen is, als hem de Werreld wel uytroept: als of zy meer oordeels hadden, als al de Werreld, en dat haer ſtijl ſoeter en aengenaemer was, als de ſijne: Andere die meenen dat zy bearbeyder, lieflijcker en ſoeter welſprekentheyt hebben als Catullus, Tibullus, en Propertius. Andere dat de Dichten van Petrarcha niet zijn om te volgen, alſoomen dieſelve niet meer gebruyckt. In ’t kort, een yegelijck oordeelt daer van, nae ſijn gevoelen, verheffende haer eygen, miſprijſende eens anders wercken: alhoewel de ſtijl van Homerus, Pindarus, Virgilius en Horatius &c. in haere aert, waerdigh zijn, om nae te volgen, gelijck oock Petrarcha de ſijne: ſoo men die niet gebruyckt, laetſe niet gebruyckt worden van die geene, die deſelve niet wil, niet kan, noch niet weet te gebruycken. Laet daerom deſe onſe Poëten ſwijgen, en niet meer ſpreken: ſoo Petrarcha weder levendigh wierde, dat hy ſijn maniere van Dichten ſoude veranderen, en dieſelve nae de haere voegen: Maer ick geloove veel eer, dat hy haer ſoude belachen, en haere Dichtkonſt noemen, een Dicht dat wanſchapen is en buyten ’t ſpoor ſlaet, als hy ſoude leſen, in den bergh des Hemels, het hol der Sterren, de ſtal van de Zee: al om datſe Homerum ſouden overtreffen, die daer ſtelt een ſtal van Paerden in ’t diepſte van de Zee: een Ziellijcke Nacht, voor een Weduwe, en duyſent andere belachlijcke grillen, die door deſe geeſten in de Dichtkonſt worden begaen. Noch ſeggenſe wijder, dat het gedicht van Arioſto al te dicht by de aerde gaet, en dat dat van Taſſo al te hooge ſprongen doet: Maer roemen, dat zy de oprechte maniere van de Heroique of Heldiſche ſtijl hebben gevonden. Wat my belanght, wilde ick dat zy ’t ſchreven totte Eere van onſen tijd, maer niet dat zy ’t ſeggen tot haerder eygen Eere. ’t Seggen is een lichte ſaecke, maer dit valt ſwaer, datmen ſelf nieuwe dingen vindt, ſonder datmen wederom ophaelt dingen, die te vooren al van andere gedaen en uytgegeven zijn, jae ſelf van die geene die zy ſelfs laſteren.
’t Is ſeecker, dat deſe met woorden de Eere van andere luyden ſoecken te onderdrucken, om haer ſelve te verheffen. Maer wat zijn dit anders als hooghdraevende woorden, waer mede zy ’t volck doen lacchen, en waer door zy haer haetlijck en lelijck maecken? En alſſe haer dingen dan noch al wel doen, ſoo doenſe daerom niet loflijck datſe haer ſelve prijſen. Het lof dat van andere heer komt is lieflijck om hooren, ſeyt Xenophon, maer laſterlijck wanneer ’t yemand van ſich ſelve doet: Maer noch laſterlijcker is het, als men eens anders Eere rooft, om ſich ſelve te prijſen, gelijck Plutarchus verhaelt. Laet ons tot Aristidem keeren. Dat Heſiodus ſich ſelve, in ’t beginſel van de dichten van Theogonia, ſoude prijſen, dunckt my niet, dat hy ſich anders prijſt, dan dat hy bekent dat het lof van ſijn Dicht van de Muſen of Zangh-Goddinnen heer komt. Deſe zijn te dulden, die om eenige dingen, van haer ſelve aen te roeren, ſich ’t ſelve niet geheel toeſchrijven, maer bekennen datſe al haer kracht, vermogen en talentpond van God hebben ontfangen. En dit is de vijfde maniere en oorſaecke die Plutarchus aenroert, om ſich ſelve te prijſen, als wanneer men ſijnen roem aen andere overdraeght, inſonderheyt datmen ’t ſelve van de gunſt Godes heeft verkregen. Dat Homerus ſich ſelve het Prinſdom van de Dichtkonſt ſoude hebben toegeſchreven, beken ick, noyt te hebben geleſen, daerom kan ick van ſijne ydele Eere niet oordeelen. Soo hy ’t gedaen heeft, ſoo neemt Ariſtides daer van geene bequaeme voordaed, diewelcke een Orateur of Reedenaer zijnde, niet betaemde de Poëtiſche Vryheyt: Iae ’t is ſelve in een Poeet laſterlijck, als hy in ſijne prijſingen te grof gaet. Gelijck oock Plutarchus, in de verhandelinge van ſich ſelve te prijſen, Pindarum laſtert, die niet ophout ſijn eygen Konſt te verheffen. Ick hebb’ wel geſien in Homero, dat de voornaemſte en wijſte perſoonen van ſijn gedicht, ſich buyten alle achtbaerheydt roemen, als Vlyſſes in ſijne Odyſſea, diewelcke ſijne armoede aen den Keyſer Alcinous verhaelende, vertelt ſijne Oorloghsdaeden, dapperheyd en overwinningen, ſich ſelve te ſeer verheffende, daer hy nochtans in ſobere ſtaet wierde gevonden, als een arm vreemdelingh, ſeggende: Ick ben Vlyſſes Laertiades, die door mijne loosheyt alle Menſchen te hulpe kome, en mijn lof reyckt aen den Hemel.

Soo