Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/199

Deze pagina is proefgelezen
177
177
Godvruchtigheyt.Pieta.

als oock tegens haere Moeder. Valerius Maximus verhaelt diergelijcke daeden meer.
Hier en elders is geſeyt dat de Oyevaer een Hierogliphiſch beeld is van de Vaderlijcke Godsvruchtigheyt: niet te min ſoo dient ons tegenwoordigh de Kraye voor een beeld van Godvruchtigheyt tegens Vaeder en Moeder. Want als haer Vaeder of Moeder door d’ouderdom de veeren uytvallen, ſoo decken haer de kinderen met haer eygen pennen, haer ſpijſe toebrengende, waer mede zy worden onderhouden, en wanneer haer Ouders machteloos zijn te vliegen, ſoo dragen zy dieſelve op haere wiecken, en bewegen haer totte vlucht, ten eynde zy haere leeden wat reppen, en tot haer ſelve mogen komen, gelijck ſulx B. Anglicus verhaelt. Welck aenſien is genomen uyt Ambroſius, die den Kraeykens een Godvruchtige Natuyre toeſchrijft. Hier door moeten alle ondanckbaere en verbaſterde kinderen beſchaemt worden, die haere Ouders laſtren, ſchelden en ſlaen: Daer een Kraeyken, een onvernuftigh beesjen, meer beſcheydenheyt en Godvruchtigheyt toont tegens die geene die ’t heeft ter Werlt voortgebracht.

Pieta. Godsvruchtigheyt.

EEn Vrouwe met een ſchaele in de rechter hand, en met de ſlincke elleboge op een kindeken. Ofte een Vrouwe met een kindeken op den arm, en eene voor haere voeten.
Wanneer de Egyptenaers de Godvruchtigheyt wilden uytdrucken, ſoo maelden zy twee Iongelingen, die te ſaemen een karre of koetſe trocken, ter gedachtniſſe van Bitonides en Cleobes gebroeders, diewelcke uyt groote Godvruchtigheyt, haer eygen Moeder nae den tempel van Juno trocken.

Anders.

EEn Vrouwe met een Wieroock vat, en voor haer een Autaer met een Vierkleed rontom, alwaer een vlam ontſteecken is om te offeren.
Cicero ſeyt dat Godvruchtigh te weſen, anders niet is, als eerbiedigheyt tot God, tot overheden, ouderen, vrienden en ’t vaderland.

Pieta. Godvruchtigheyt.

EEn Vrouwe die mette ſlincker hand een Oyevaer hout, hebbende de rechter hand boven een Autaer met een bloedigh ſwaerd, ter ſyden ſtaet een Oliphant en een kindeken.
Godvruchtigheyt is de Liefde tot God, tot het Vaederland, totte Kinderen, Vaeder en Moeder: en daerom wort zy met het Ionghsken geſchildert.
De Oyevaer bediet het beeld van de Godvruchtigheyt tegens Vaeder en Moeder, gelijck elders geſeyt is. Dat zy het bloote ſwaerd, boven het Autaer hout, betoont de Godvruchtigheydt diemen behoort te gebruycken tot voorſtand van de Religie, alle gevaer te rugge ſtellende.
Plutarchus verhaelt van den Oliphant: dat ſeekere Iongens te Romen aen de ſnuyt van eenen Oliphant ſtonden, om dienſelven te tergen, en hy toornigh wordende, neemt eenen uyt den hoop, als of hy hem wilde in de locht werpen. De Iongens ſiende haeren meede-maet in deſen nood, krijten en bidden den Oliphant om genaede, die met een ſonderlinge Godvruchtigheyt, hem ſoetjens wederom op der aerde ſtelt, ſonder hem eenigh leet aen te doen, hem genoegende dat hy de ſtoutigheyt van deſe bengels hadde getuchtight, en dat alleen door de vreeſe.

Impieta. Godloosheyt.

EEn lelijcke Vrouwe, wiens oogen zijn verbonden, hebbende Eeſels ooren, en in haer rechter hand eenen Haen, in de ſlincker een tack van een ſtekelige dooren.
Godloosheyt is eene onmenſchlijcke en beeſtlijcke hartztocht van een opgeblaeſen gemoed, ſtrijdigh tegens de eygenſchappen der Vromen en der Deughd, wiens aert is de plichten tot de heylige dingen, tot Ouderen, Evennaeſten, totte Wetten en tot het Vaederland, te verachten en te verwaerloſen.
Met verbonden oogen en Eeſels ooren iſſe gemaelt, om dat Horatius Rinaldus ſeyt, dat de Godloosheyt ſomtijts ſpruyt uyt onwetentheyt, diewelcke niet opgeholpen noch onderſtut wort door de Genaede Godes: Want veele onverlichte Menſchen, konnen door de dicke nevelen der Wereltſcher duyſterniſſe, de waerachtige Hemelſche goederen niet lief hebben noch beminnen.
De Haen die zy in de rechter arm hout, is

Zby