Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/299

Deze pagina is proefgelezen
277
277
Koetſe van den natuerlijcken dagh, &c.

Paerd is het begin van den Morgenſtond, die de dampen verdrijft, die van der aerde op gelicht worden, terwijl de Sonne op weg is, want door ’t vertrecken van Aurora ſoo wort de Hemel root.

Carro del Giorno Naturale. Koetſe van den natuyrlijken dagh, van den E. Danti van Perugie, Biſſchop van Alatri.

EEn Man ſtaende in een circkel op een Koets, met een ontſteecken fackel in de hand, die van vier Paerden voortgetrocken zijnde, bedieden de vier deelen, van den op en ondergangh, en de twee ſchemer lichten, ofte de middagh en de middernacht, die oock voor de Sonne loopt.

Carro del Giorno artificiale. Van de konſtigen dagh, van dien ſelven.

EEn Man op een koets, die van vier Paerden getrocken wort, door de boven geſeyde reeden, met een fackel in der hand, om ’t licht dat hy aenbrenght, zijnde geleyt van Aurora of de Morgenſtond.

Carro dell’ Anno. Van ’t Iaer, van dien ſelven.

EEn Man op een koets, met vier witte Paerden daer voor, die geleyt worden van de Vier tijden des Iaers.

De Koetſe van Ceres.

BOccatius in ’t viii boeck van zijne beſchrijvinge van de afkomſt der Goden, ſtelt Ceres een Vrouwe die op een Koetſe ſit, en die van twee vreeſelijcke draecken wort voortgetrocken, hebbende op ’t hoofd een krans van koorenayren, gelijck Ovidius ſeght. Zy hout in de rechter hand een boſſel met Maenekoppen, en in de ſlincker een ontſteken fackel.
Deſe boven geſtelde dieren worden haer toegevoeght, om de kromme voorens en groeven, die de Oſſen maecken, terwijl men het land ploeght, waer door Ceres wort verſtaen; ofte om uyt te drucken, de verjaeghde Slange van Eurilicus uyt het eyland Salimina, die behouden wierde in den Tempel van Ceres, al waer zy altijd geſtaen heeft, als een van haere Dienaereſſen of Dienſtmaeghden.
De Krans van koren ayren bediet, dat Ceres een milde en overvloedige voortteelſter van het land is, en door de Maenkoppen wort haere vruchtbaerheyt verſtaen.
Door den ontſteken fackel, geloof ick, datmen moet verſtaen den Somer-tijd, wanneer de Sonne ſtraelen meeſt ſteecken, en die ’t kooren doen rijpen, als mede wanneerſe de tacken verbrant en het ſtroo op ’t veld verdrooght: daer in ’t tegendeel de dampen, die op ’t vlacke aerdrijck zijn, om hooge ſtijgen, en door ſoodanige werckinge wort het kooren groff en geeft groote overvloet uyt.

De Koetſe van Oceanus of de Zee.

EEn oud Man van ſtatigh opſicht, van verwe als het Zeewaeter, met een lange baerd en hoofdhayren vol Mos of Wier, dat in Zee drijft, daer ſchelpjens of ander zeegewas onder loopt: ſtaende op een karre op de maniere als een klippe, met alle zeegroente of ruyghte dat op de klippen waſt. En gelijck Boccatius verhaelt, wordt hy van twee groote Walviſſchen voortgetrocken, hebbende inde handen eenen ouden zeeman.
Out en eerwaerdigh van opſicht wort hy gemaeckt, om dat Boccatius ſeyt dat Oceanus de Vader is van alle Goden, en van alle dingen. En Homerus in zijne Iliade, alwaer hy Iuno in voert, ſegt, dat Oceanus is de voortteelder van alle Goden.
De Koetſe betoont, hoe Oceanus of de Zee rontom de werreld gaet, de rondicheyt daer van wort door ’t rad van een wagen verſtaen, voortgetrocken zijnde van Walviſſchen, om dat deſe Dieren de geheele Zee doorloopen, gelijck het zeewater het geheele aerdrijck omvanght.
Hy hout den ouden Zeeman, om te vertoonen, dat de Oceanus geleyt van de Walleviſſchen door de groote zee, oock rijk is van veele zeepaerden en een groote hoop Nimphen, die d’een en d’ander te kennen geven, de groote eygenſchappen en verſcheydene toevallen der wateren die dikwils gebeuren.

De Koetſe van de Liefde, alſſe Petrarcha afmaelt.

’t K Leyn Boefjen ſat dus braef geciert,
Wiens Koets met vlammen was doorſwiert,
M M      3                  Waer