Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/311

Deze pagina is proefgelezen
289
289
Leven dat kort is.Vita breve.

in de vloet Hipane, diewelcke tegens ’t Solſtitium, als de Sonne op ’t hooghſte is, ſeeckere ſwacke bieſen voortbrenght, waer uyt het Hemorobium voortkomt, en dat ſelve kan ons dienen tot een beeldeniſſe van de kortheyt des levens: Want het ſterft in de ſelve dagh als het wort gebooren. En alhoewel wy in dieſelve dagh niet ſterven, ſoo is nochtans onſe leven kort, en wort geheeten het leven van eenen dagh. En aldus noemt het Antiphon: Onſe leven is als een gevangeniſſe van eenen dagh, en ick ſoude het geheele Menſchlijcke leven, een gelijcke tijd van een dagh mogen noemen, waer door wy ſlechts in de Werld ſien, en den Naekomelingen het licht en het leven overleveren. En Petrarcha ſeyt in zijne Triumph over den Tijd aldus:

Ick ſchick my alſoo veel ick kan,
En ſie het eind’ van verre an:
Ick overweegh mijn korte tijd,
Die ſchielijck vlieght en ’t leven ſlijt:
’t Is ’s morgens als een Ieughdigh kind:
Maer nu ſoo word ick oud en blind:
Ons leven is maer eenen dagh,
Vol rouw’, en pijn, en naer geklagh,
Vol ſtormen, dampen en verdriet,
Het ſchijnt wel ſchoon, maer ’t iſſet niet.

En om dat het leven alſoo kort is, ſoo vergelijckten de Griecken dat ſelve, by een vinger, ſpan en elleboge. Van Juno en van Mimnermus, wort de Tijd een ellebooge genoemt: van Diogenes, het leven een ſpan, en van de Poeet Alceus de dagh by een vinger: om de kortheyt van ’t leven uyt te drucken: ’t welck hoewel het ſelve ſich tot veelen uytſtreckt, ſoo vernietight nochtans een korte uyre dat ſelve. Dit is ſeer wel overwogen in een oude beſchrijvinge, die in ’t Paleys van den Cardinael Cæſius bewaert wort, aldus luydende:

Dit’s Cæſius die meer als eene Eeuwe leeft,
Maer een te korte uyr, ’t geluck den doodſteeck geeft.

Waer over Petrarcha in de Triumph van de Godheyt ſinght:

O ſchoone ziel! hoe vast ghy dus benout,
Waer toe gepeins en al dit naere ſuchten?
Een uyr verſtoort, wat eeuwen was gebouwt,
Wie kan den dood en zijn geweld ontvluchten?

Dieſelve ſinght in een ander gedicht:

De hooge rots leyt in den grond,
Ons leven dat ſoo heerlijck ſtond:
Een uyr, een morgen heeft verdaen,
Dat ſoo veel eeuwen had geſtaen.

Van onſe brooſe aert, is de Rooſe een Hieroglyphiſch beeld, want zy komt laeſt onder de bloemen op, en zy vergaet eerſt, gelijck Athanæus ſeyt. En met groot recht wort onſe leven by een Rooſe vergeleeken, die wel ſchoon en aengenaem is, maer zy verſlenſt en verdort in dieſelve dagh, gelijck in de ſpreucke, die om de Rooſe ſtaet, wort uytgedruckt, en ’t is een vers van Virgilius waer in hy van de ſchoonheyt en broosheyt des Rooskens aldus ſinght:

Soo veelderleye aert, gewas en nieuwe dingen,
Ontſluyt ons eene dagh, en kanſe t’onderbringen:
Wy klagen dat Natuyr ’t bevalligh Roosken dooft,
Dat in haer jonge vreugd ons ſchielijck wort ontrooft.
Soo lang als eene dagh, ſoo lang is d’ eeuw der Rooſen,
Dat d’Ouden even druckt als Ionge die daer blooſen.

Te recht was de Rooſe voor eenige Maenden, een devijs van de kortheyt des Levens, in den Pauſlijcken ſtoel van Alexander Cardinael de Medices, daer nae Leo de xi, die altijd de Rooſe voor zijn devijs gebruyckte, met deſe ſpreucke, ſic florui, aldus heb ick gebloeyt. Een devijs dat nae lichaem en ziele hem nae zijn dood beſt paſte, als in ’t leven, want hy bloeyde opgehoopt van aengenaemheyt en Majeſteyt, en ſeer korte tijd, in ſijnen Pauſlijcken ſtoel als een Rooſe, een ſeer ſoete reuck van ſich, aen al de Werelt, naelaetende.
De viſch Seppia en Calamora, zijn van de Griecken Theutis genaemt, en van den Latijnen Loligo; zy worden beyde voor de kortheyt van ’t Leven genomen, want zy leven een ſeer korte tijd, gelijck Ariſtoteles in zijn Dierboeck te kennen geeft.

Vita Contemplativa. Aendachtige Leven.

HEt aendachtige Leven wordt van de Ouden afgeſchildert, een Vrouwe met het hoofd ten Hemel gekeert in groote nedrigheyt, met een blinckende ſtraele die haer verlicht, houdende de rechter hand om hoog en recht uyt, haer ſlincker leegh en geſloten, met twee kleyne vleugeltjens op ’t hoofd.
Aendachtigheyd is, God te kennen en hem te genieten, ſich de volmaecktheyt inbeeldende: diewelcke beſtaet in wel te gelooven,

O oven,