quaedspreeckinge tegen de goede naeme en achtbaerheyt van andere luyden.
Detrattione. Achterklap.
_p_013_Detrattione.jpg)
EEn vrouwe van een leelijck opſicht, ſittende, en de mond een weynigh open houdende, met een ſwart laken op ’t hoofd ſodanigh dat het bedeckt en een ſchadu in’t aengeſicht maeckt. ’t Kleed ſal op veele plaetſen gebroken zijn en van roeſtige verwe, over al beſet met ſlange tongen, in plaets van een keeten ſalſe een touw om den hals hebben, daer een ſtrick onder aen hangt; mette rechter hand ſalſe een mes houden, als of zy iemant wilde ſteken, en in de ſlincker een muys of ratte, maer groot genoeg, datmen die wel kan ſien.
Lelijck word zy geſchildert, om dat deſe lelijcke ſonde van Achterklap niet alleen voor haer ſelve lelijck is, om dat ſy altijd vaerdigh is tot ſchade en verderf van haren evennaeſten: maer noch is ’t de allerlelijckſte ſaecke, met die geene, die ſich met ſodanigen gemeen maecken, hare ooren daer toe leenende, gevende geloof aen de bedrieghlijcke en verkeerde natuyre van de achterklappers, diewelcke, gelijck Auguſtinus ſeyt, den duyvel op de tonge dragen.
Sittende wordſe vertoont, om dat de leedigheyd een groote en krachtige oorſaecke van de Achterklap is, want men plach te ſeggen, Wie ſacht ſit, die denckt quaed. De opene mond en de ſlange-tongen op ’t kleed, drucken uyt de vaerdigheyd van den quaedſpreker, om een yder te laſteren, paſſende op den Pſalm Davids, zy hebben hare tongen geſcherpt, en hebben, gelijck de ſlangen, venijn onder haere lippen. En Bernardus ſeyt in ſyne predicatien, dat de tonge van een laſteraer is als een adder, die lichtelijck met een aenblaes beſmet, en is een ſcherpe lance die met een ſteeck, drie doorſteeckt.
Tot dit voorſtel heeft Giſmond Santus door deſe dichten haeren aert uytgedruckt, die wy aldus hebben gevolght:
O wreede mond! die los en loos,
V tonge ſtiert ſoo vals als boos,
Tot ſchaede van een ’s anders leven,
Die in vergif u pijlen doopt,
Wiens valſcheyt geene menſch ontloopt,
Maer doet de vrome voor u beven.
O booſe ſlangh, die ſtaedig loert,
Drie-kopte helhond, die vervoert,
En blaft, en doet de ziele schricken.
Schoon dat een Man is vroom en recht,
Voor God en voor de werelt slecht,
Ghy juygt, en breeckt ſijn roem aen ſticken.
Ghy lacht en groeyt in ’s anders leet,
De Nyl noyt ſulck gedrochte weet,
Noch op ’t gebergt is oock geen looſer:
De helle quelt en plaegt alleen,
De booſe, die zy hout vertreen:
Maer ghy ſchent verr’ en nae, noch booser,
Ey toomt dat ſnoo verkeerde litt,
Dat ſtout is en van scherp gebitt,
Om wonden die u noyt miſdeden:
Waer over u een yder haet,
En hout voor loogen al u praet,
Als vol venijn, en ſonder reden.
Soo, ſoo, gae voort, tot eyg[e]n ſchae,
Miſmaeck dy ſelf en ſchen’ doch drae,
Dijn eygen rust en gae verlooren:
Gelijck als ’t vaſte aerdrijck doet,
Dat dampen in haer boesem voed,
Die schuddend’ hare rust verſtooren.
Sulx dat de zee en barre ſtrand,
De winden barſten doen het land,
En ſcheuren klip en rots in ſtucken,
Om datſe in ſich ſelve voelt,
