Studio. Oeffeningh in de Konſten, Studeeringe.
EEn Ionghelingh bleeck van aengeſicht, zeedighlijck gekleet, ſittende: Hy ſal mette ſlincker hand een open boeck houden, alwaer hy met groot opmercken in ſiet, hebbende in de rechter hand een ſchrijfpenne, en ter ſijden hem een ontſteken Lampe, en een Haene.
Iongh wort hy geſchildert, om dat de Iongelingh bequaem is de moeylijckheyt van de ſtudie te verdragen. Bleeck is hy, om dat de ſtudeeringe het lichaem plagh af te matten en te verſwacken; gelijck oock Juvenalis ſeyt:
- Veel geblock en nachtgeſchrijf,
Maeckt u vael en bleeck van lijf.
- Veel geblock en nachtgeſchrijf,
Hy is zeedigh gekleet, om dat de Studenten op alle matige, zeedige en vaſte ſaecken plachten te letten.
Sittende is hy gemaelt, om de ruſte en geduyrigheyt, die in de ſtudie vereyſcht wort, uyt te drucken: en de opmerckinge die hy over ’t opgeſlaegen boeck doet, vertoont dat de ſtudie een heftige genegentheyt van ’t gemoed is, om de kenniſſe der dingen te doorſnuffelen.
De penne die hy in de rechter hand heeft, bediet de werckinge en het ooghmerck, om al ſchrijvende een gedachtniſſe van ſich ſelve nae te laeten, gelijck Perſius ſeyt Satyr. i,
- Scire tuum nihil est, niſi te ſcire, hoc ſciat alter:
Dat is:
V weeten is een ydel niet,
Soo ’t geen ghy weet, geen ander ſiet.
De ontſteecken Lamp vertoont, dat de Studenten meer Oly als Wijn moeten beſigen en verdoen.
De Haene wort van veelen voor de ſorge en voor de wackerheyt genomen, ſaecken die alle beyde totte ſtudie bequaem en noodigh zijn.
Essercitio. Oefningh.
EEn jeughdigh Man met beknopte kleederen van verſcheyden verwen, zijnde de armen naeckt, hebbende op ’t hoofd een ſlaend’ uyrwerck, en in de rechter hand een Circkel, in de ſlincker een Letter-rol, waer op geſchreven ſtaet Enciclopædia, hebbende aen zijn gordel een Pater noſter, en aen yder voet een vleugel: op der aerde leggen verſcheyden waepenen, en aen de ſlincker ſijde veele inſtrumenten of ſchoonblinckende gereetſchappen die totte Landbouwerie noodigh zijn. En hier door wert te kennen gegeven, dat dieſelve veel gebruyckt en wel geoeffent zijn.
_p_358_Essercitio.jpg)
Oefninge is dieſelve wercklijcke beſigheyt, die de Menſch aenneemt om totte volkomentheyt van zijne werckinge, of ampt te geraecken: waer toe het ſeer ſwaer valt, ſonder oeffeninge, te geraecken, alwaert ſchoon dat de Natuyre daer toe genegen waere, en de onderwijſinge dieſelve onderſtutte.
Ariſtoteles plagh te ſeggen, om Wijsheyt te verkrijgen, zijnder drie dingen van noode, de Natuyre, de Onderwijſinge en de Oefninge: Maer ten zy dat de Oefninge ſich by de Natuyre en Onderwijſinge voege, ghy ſult van alle geene leeringe ſcheppen.
Hy wort een Iongelingh afgebeelt, om dat de Iongelingh den arbeyt en oefninge veel beter verdragen kan, als eenigh ander Ouder, alhoewel wy, hier door, de Manlijcke Iaeren niet uytſluyten, om dat haere
