De Ommegangh is een Huys-gebruyck onder vrienden en perſoonen, die malkanderen kennen, en om eerlijcke en vrolijcke oorſaken beminnen: En daerom ſeghtmen datter geen aengenaemer noch geneughlijcker dingh in ’t leven van den Menſch is, als een ſoete ommegangh. Seecker wijs Man ſeyt: De ommegangh is een Broederſchap der Menſchen, en een lieflijcke t’ſaemenkoutinge, waer door de gemoederen onderlinge worden verquickt.
Hy wort een Man en geen Vrouwe afgebeelt, om dat niet alleen de Ommegangh den Mannen beter als den Vrouwen paſt, maer om dat het Griex woord homum daer toe inſonderheyt van verſcheyden geleerden genomen wordt: En daerom kander geen recht Man weſen ſonder ommegangh, want wie onder ’t Volck niet heeft verkeert, die heeft eervaerentheyt noch oordeel, jae men ſeght, dat hy ſonder verſtand is. Derhalven ſeyt Ariſtoteles, dat de Menſch die alleen leeft, meer als een Menſch moet zijn, of ’t moet een beeſt weſen. Iongh wort hy gemaelt, om dat Ariſtoteles ſeght dat de Iongelingen grooter liefhebbers van de vrienden en van ’t geſelſchap zijn, als wel eenigh ander Ouder, en derhalven ſoecken zy gaern by een ander te zijn, niet eens op haer voordeel of profijt lettende, denckende dat haere vrienden oock van dieſelve aert en natuyre zijn.
Lachende en vrolijck, en in ’t groen is hy afgeſchildert, om datmen in de kruyden, boomen, weyden en bergen niet vrolijckers noch aengenaemers voor ’t geſichte kan ſien als deſe verwe, diewelcke oock door haere lieflijckheyt en ſchoonheyt, alles doet bewegen, jae totte Vogeltjens toe, die daer door haere ſangerige keeltjes op ’t lieflijxt en vrolijxt doen klincken: Maer de Ommegangh doet noch, met meerder genegentheyt, de gemoederen van andere, totte vrolijckheyt opwecken: betaemende ’t ſelve een eerlijck en deughdigh gebruyck. In deſe beteyckeniſſe hebben wy hem de Lauwerkrans gegeven, om dat wy de eerlijcke en deughdlijcke Ommegangh hebben willen vertoonen, de laſterlijcke en ſchandige ter ſijden ſtellende, als die geene, die men met alle naerſtigheyt moet haeten, vliedende dieſelve als vervloecklijck en verderflijck: En daerom ſeght Ariſtoteles in zijne Oeconomie of Huysbeſtieringe: Een wijs Man moet niet over al verkeeren. En Seneca ſeght: Ghy ſult met die verkeeren, die u ſullen beter maecken.
De tacken van de Mirten en Granaetappels, die alle beyde bloeyen, en met ſeer ſchoone ſwieren onder malkanderen geſlingert zijn, bedieden dat onder den Ommegangh, de eenigheyt en waere vriendſchap ſeer wel paſt, en datſe van beyde ſijden eenen goeden reuck van ſich behooren te geven, en leeren onderlinge van deſe planten, gelijck Pierius verhaelt, malkanderen alſoo beminnen, dat, al ſtaen deſe Wortelen, oock verre van malkanderen, ſoo ſullen zy ſich nae den anderen voegen, en malkander omhelſen; tot beſchaemtheyt van die geene, die den Ommegangh vlieden. Deſe ſoudemen mogen ſeggen, datſe zijn van de verkeerde Natuyre van den Philoſooph Timon, diewelcke ſeer vermaert was, door den haet, die hy een yder Menſch toedroegh, doch hy hadde eenen vriend Apemantus, die van dieſelve aert en Natuyre was: En als zy beyde, op ſeeckere tijd, aen eenen taefel, die wel opgediſcht was, ſtonden, ſeyde Apemantus, dat dit een ſchoon Gaſtmael was, want zy waeren maer met haer tween, waer op Timon antwoorde, dat het noch ſchoonder ſoude weſen, indien hy daer niet tegenwoordigh waere.
De tonge, die boven deſe plante ſtaet, bediet, dat de Natuyre aen den Menſch de ſpraecke heeft gegeven, niet daerom, dat hy met ſich ſelve ſal ſpreken, maer om andere daer mede te dienen, en de genegentheden van ons gemoed uyt te drucken: door welck middel de Menſchen gebracht worden, om malkander te beminnen en ſich in vriendſchap te verbinden.
Dat hy een weynigh geboogen ſtaet, en ’t been wat achter uyt ſteeckt, als of hy eerbiedigheyt wilde aen iemant betoonen, als mede met den open arm, gelijck boven geſeyt is, bediet, dat by den Ommegangh betaemen geſchicktheyt van hoflijcke zeeden, goede manieren, goeddadigheyt en beleeftheyt, om met alle eerbiedigheyt die geene te omarmen en te ontfangen, die eene oprechte en deughdlijcke Ommegangh waerdigh zijn.
De ſpreuck Veh Soli, die hy in de rechter hand heeft, is genomen uyte ſpreucken Salomonis, alwaer hy Wee uytroept, aen die alleene is: En daerom behooren wy met
