werck daer van maeckten, en vaſt in haer gemoed behielden: en dickwijls ſpraecken zy duyſtere dingen, en die buyten ’t ſpoor liepen, om datſe in te grooter geloof en aenſien ſouden komen, gelijck Lucianus in zijn t’ſaemen-ſpraeck van Micillus in zijn derde geſchil van Pithagoras ſeyt, dat het genoegh was, dat de Philoſophie, in de verborgen dingen der Natuyre, uyt haer ſelve duyſter was, al wierder noch niet een meerder duyſterheyt van een ſwaer-ſchaeckelinge van woorden, en een verſcheydentheyt van oubollige meeningen by gevoeght. Sulx dat Boetius de Philoſophie met een doncker kleet afbeelt, om de eygene ſwaerigheyt van hare ſtoffen, en de duyſterheyt van de termen en ſetpaelen, daer de oude Philoſophen haer in hadden gewickelt. In de uyterſte ſoom van ’t kleed leeſtmen dat een griexſche P. Π. geweven was, van waer men met ſeeckere trappe, tot boven toe, klom, alwaer een griexſche Th. Θ. en geen T. ſtont, tegens de meeninge van den Schrijver, gelijck veele boecken ſeer leelijck zijn bedorven. Want tuſſchen deſe beyde letteren is een groot onderſcheyt, ſtreckende d’eene ten leven, d’ander ten doode. Want Θ is by de Griecken ’t geene C by de Latijnen is, zijnde teyckens van condemnatie of veroordelinge en de Dood; gelijck T by de Griecken, en A by de Latijnen teyckens waeren van abſolutie of quijtſcheldinge. De Delta wierde voor uytſtel van tijd genomen, om de ſaecke wel over te ſien; gelijck by de Latijnen N L. non liquet, genomen wierde, dat het niet geoorloft was, om als nu te oordeelen. Waer over S. Hieronymus over S. Marcus de T voor een teycken van ſaligheyt en voor ’t Cruys ſtelt, om dat I. Chriſtus, onſe leven ſelve, daer aen heeft gehangen, om de ſaligheyt en het leven aen het Menſchlijck geſlacht te verleenen: En is die van de oude Egyptenaeren altijd genomen geweeſt voor een beeld van het leven: ’t welck oock van veelen, ten tijde des Keyſers Theodoſii geoordeelt is, als wanneer door zijn bevel, alle de Templen der Afgoden in Alexandrien, waren te gronde geworpen, alwaer, onder andere, het beeld van Serapis, als mede andere ſteenen gevonden wierden, alwaer de letter T was op gehouwen; gelijck men op veele plaetſen kan ſien. Waer over de Schrijver een ſeer breek bewijs doet, om te beweeren, dat deſe zijne meeninge oprecht zy, daer toe aentreckende verſcheyden Schrijvers en Hierogliphiſche beelden, waer mede hy zijn voorſtel beveſtight. Doch alſoo dit totte verklaringe van de beeldniſſe weynigh voorderlijck is, ſullen wy dit alleene ſeggen, dat de griexſche Θ, een teycken was van de Dood. En dit heeft hy alleene gedaen om de dolinge der geener te openbaeren, diewelcke Boetium qualijck hebben verſtaen, want in deſe beeldniſſe bediet de Π Practica, dat is daedwerckinge, en Θ Theorica, dat is ſpieglinge, in welcke twee deelen de Philoſophie beſtaet. Waer over de Koning Theodoricus ſchrijvende aen Boetium, aldus ſeyt: Ghy hebt geleert met wat diepſinnigheyt de ſpieglende Philosophie, met alle haere deelen, moet overdacht worden, en door wat reeden de wercklijcke, met haere onderſcheyden, wordt geleert. Welcke deelinghe Auguſtinus in zijne Stad Godes in ’t viii boeck beveſtight, ſeggende, de konst der Wijsheyd beſtaet in ’t werck en in de ſpiegelinge: Waer over het eene deel wercklijck, en ’t ander ſpieglende magh worden genaemt. Het ſpieglende deel dient daer toe, datmen de oorſaecken der Natuyre, en de oprechte waerheyd doorſie. En van deſe twee deelen, is de driederleye onderſcheydinge, die wy hier boven hebben aengeroert, niet verſcheyden, niet ſoo ſeer om dat de derde, (die rationale genoemt wort, of die in reeden beſtaet, en die de oorſaecken onderſoeckt, van Plato, gelijck Auguſtinus verhaelt, daer by ſoude gevoeght zijn) ſoude overtolligh weſen, gelijck Seneca in ſijnen xxviii brief ſeyt, eenige hebbent aldus bepaelt, de Wijsheyd beſtaet daer in, datmen de Godlijcke en Menſchlijcke dingen kenne: eenige laeten uyt, en haere oorſaecken. Weſende de rationale diſputeerlijck, ontrent de oorſaecken van beyde gemeene deelen, te weeten van de Godlijcke en Menſchlijcke dingen. Want ſoo veele Auguſtinus, als vooren, beveſtight, ſoo is ’t hier niet tegenſtrijdigh, dat alle oefninge der Wijsheyd in de werckinge en in de ſpieglinge ſoude beſtaen: En niet min, is de tweede, tegen de derde ſtellingen, ſtrijdigh.
In ’t kort: de Philoſophie beſtaet in de Practijcke en in de Theorie. De Practijcke is de daedwerckinge van de Zeeden- of Wellevens-konſt, en de Theorie is de ſpiegel-konſt, diewelcke hoogh is, en houd den eerſten trap in waerdigheyt, maer den laeſten door haere ſwaerigheyt in ’t verkrijgen: En daerom
