Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/444

Deze pagina is proefgelezen
422
Prickelinge in ’t gemoed.Compunctione.

bergen van waerdigheyt en heerlijckheyt, ten eynde zy van een yder mogen geſien en gehoort werden: En alſo moetenſe dan wel voor haer ſien, datſe recht ſlaen en vroom wandelen in haere beroepinge: Want alle oogen zijn op haer geveſt, en dienen tot een regel en voordaed van andere. Waer over Claudianus ſpreeckende van den Prelaet, aldus ſeyt:

’k Vermaen u dit geſtadigh aen,
Om hier u oogh wat op te ſlaen,
Dat ghy in ’t midden van dit rond,
Soo wijſſelijcken leven kont,
Op dat het Volck u mocht beſpien,
En openbaer u daeden ſien.


Compunctione of Prickelinge in ’t gemoed.

EEn Vrouwe met een hayren kleed; vol bekommeringe en mistrooſtigheyt, houdende den mond open, als of zy wilde ſpreken, mette oogen die overvloedige traenen uytſtorten, ten Hemel gekeert, en een krans van ſteeckende Doornen om ’t hoofd, houdende in haer ſlincker hand een Hert, dat oock met Doornen gekroont is, en de rechter hand om hoogh, ſteeckende de voorſte Vinger recht nae den Hemel.

Met een hayren kleed en ſchreyende wortſe geſtelt, om dat S. Chryſoſtomus ſeyt: Alleen de pricklinge in ’t gemoed doet voor ’t koſtele purper ſchricken, en nae ’t hayren kleed verlangen, beminnende de traenen, vliedende de lachernien, want zy is Moeder van het weenen.

Twee Doorne kroonen worden haer gegeven, om dat David ſeyt, terwijl zy van de doorne wort gedruckt, ſoo wort daer door verſtaen de ſchuld, die door de ſonde is begaen, en die geſtaedigh onſe conſcientien prickelt en ſteeckt: ’t welck door de Doorne kroon, die zy op ’t hoofd heeft, wort uytgedruckt, weſende evenwel deſe prickelinge, als onvruchtbaer, niet genoegh, om dat dieſelve gemeenlijck voortkomt, door vreeſe van de ſtraffe en kenniſſe van ’t quaed: Daerom wort haer oock een kroone om ’t Hert gedaen, om door de andere, de waerachtige pricklinge van ’t Hert uyt te drucken, diewelcke voortkomt, door de onafmetelijcke ſmerte en rechte kenniſſe, van dat zy God, onſe opperſte Goed, heeft vertoornt, en zijne gunſte verloren. En om dat de volmaeckte pricklinge of berou behoort vier leeden te hebben, te weeten:

i De alderhooghſte droefheyt, gelijck alreede geſeyt is, en daeromme wortſe vol rouwe en ſchreyende gemaeckt.

ii Dat zy een vaſt voornemen moet hebben van niet meer te ſondigen, ’t welck door ’t opſteken van de voorſte Vinger wort aengeweſen.

iii Dat zy een vaſt voornemen hebbe, om God haere ſonde te belijden, daerom wortſe met de opene mond geſtelt.

iv Ten laeſten, dat zy gereet moet zijn om de belofte uyt te voeren, ’t welck zy door de opgeſteecken rechter hand beveſtight, en datſe te gelijck vaerdigh zy, om goed te doen naer haer goed en heyligh voornemen.


Malvagita. Quaed-aerdigheyt, Schelmerie.


EEn oude Moorinne en ſeer leelijcke Vrouwe, gekleet in ’t geel, wiens kleed beſet is met Spinnen, doch ſoo groot datmen dieſelve wel ſien kan: en in plaets van

de