Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/458

Deze pagina is proefgelezen
436
Reeden.Ragione.

ſwaerd. Want zijn geheele leere is nergens anders toe gerecht geweeſt, als om een ſcheydinge van de ſonden te maecken, die alreede in onſe ziele veroudt en van de Deughd vervreemt waeren, en dat geſchied door ’t middel van de Reeden, diewelcke, door zijne genaede, verlicht is.

De toom in den mond van den Leeuwe, bediet den ſin of het gemoed, dat alreede bedwongen en door de Reeden is t’ondergebracht, ’t welck nochtans door ſich ſelve, ſeer wreed en ongetemt is.

De Cypher-letters zijnder geſtelt: want daer door wort de Reeden of rekeninge, in deſe konſt gemaeckt, en men kan daer door onderſoecken, hoe de dingen, in der daed, zijn: Even gelijck men door de Reeden, die in onſe ziele beſtaet, al het geene kent en toetſt, wat tot onſen beſte dient.


Ragione. Reeden.


EEn Iongvrouw in Hemels blaeu gekleet, met een gulden Waepenrock, hebbende in de rechter hand een Spieſſe, en met de ſlincker een Lauwerboom omvattende, waer aen een Schild hanght, daer in ’t midden het hoofd van Meduſa geſchildert is, hebbende een Helm op ’t hoofd, met een viervlamme daer boven op.

Alreede iſſer boven reeden gegeven van ’t kleed en van de gouden Waepenrock, en overmits de Spieſſe de Regeeringe bediet, ſoo geeft ons die te verſtaen, dat de Reeden is een Koninginne: diewelcke het Rijcke, van het maeckſel des Menſchen, geheel en al beſtiert.

De Lauwerboom, daer het hoofd van Meduſa aen hanght, bediet de Overwinninge, die de Reeden heeft over haere Vianden, diewelcke de Deughd tegen ſtreven, welcke deughd ſtom en verbaeſt doet maecken, gelijck oock het hoofd van Meduſa deede, aen alle die geene die ’t ſelve aenſagen; en men leeſt dat de Keyſer Domitianus ’t ſelve altijd hadde gehouwen in zijne Waepen-ruſtinge, als mede in zijn ſegel, ten einde hy ſich Victorieux of zeeghbaer ſoude vertoonen.

De Helm bediet de dapperheyt en de wijsheyt van de Reeden, weſende dieſelve de wijsheyd in de verſtandelijcke ziele, die daer overweeght de einden van alle dingen, volgende ’t geene zy goed oordeelt, vliedende ’t geene daer tegen ſtrijd.

De Viervlamme vertoont, dat dit de eygenſchap van de Reeden is, ſich tot den Hemel toe te verheffen, en ſich God gelijck te maecken, van wien alle Eedelheyt komt afdaelen.


Ragione.


EEn Vrouwe van ſeer ſchoon opſicht, diewelcke in de rechter hand een Geeſſel of Roede, en in de ſlincker een toom houd: want gelijck het Paerd mette teugel wort getoomt, en de kinders mette Roede, alſoo beſtiert en betemt de Reeden, de ſnoode genegentheeden van den Menſche.

Reeden.

EEn Vrouwe in ’t Hemels blaeu gekleet, ſtaende mette voeten op eenige gevleugelde en monſtreuſe Slangen, diewelcke zy met een toom ſal gebonden houden.

De Reeden is een kracht van de ziele, waer mede haere mogentheeden geregeert en beſtiert werden, diewelcke door de oorſproncklijcke ſonden, en door de voedinge deſſelven, in ons zijn bedorven en ten quade geneight.

Van Hemelſche verwe is haer kleed, om dat de Reeden haer altijd metten Hemel moet verſellen, hebbende daer van haere glans en klaerheyt.

De toom is een kenteycken van de overweginge en van de Reeden, door de welcke al de benedenſte genegentheeden zijn geteugelt en betoomt, diewelcke onder de beeldeniſſe van de Slangen worden vertoont, om dat zy de ziele bijten, opſtoockende dieſelve tot ſondigen, ontreckende ons de hoope, en dat tot onſe ondergangh, en dir geschiet door de eerſte aenval die hy aen Adam gedaen heeft.


Ragione di Stato. Reeden van Staet.


EEn gewaepende Vrouwe, met Couras, Helmet en Zabel. Onder haer Waepenrock ſalſe een keurs hebben van Hemelsblaeu, vol oogen en ooren, en ſal mette rechter hand eenen ſtock houden, alwaer zy van achteren nae de rechter ſijde een teycken

geeft,