Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/470

Deze pagina is proefgelezen
448
Saligheeden op de maniere als een Sinnebeeld, &c.

van noode heeft, dat hy ſich berove van alle overtollige aerdſche gemacken en dertelheden, en datſe ſich willighlijck over al van haere eygene behoeftigheden en goederen laeten plucken: En wort inſonderheyt van de Armoede van Geeſte en niet alleen van goederen geſeyt, om te vertoonen, en oock hope te geven, dat oock ſelf de Rijcken, (waer aen het ſchijnt, dat over het verkrijgen deſer Saligheyt, van den Heere, ſwarigheyt wordt gemaeckt) en dat deſe, ſoo zy maer willen, dieſelve konnen bekomen, als zy maer wel geſchickt en ſpaerſaem zijn, en tegens den Armen grootdaedigh en mild, maeckende weynigh werx van haere Rijckdommen: Oock wat de arme belanght, dieſelve al is ’t ſchoon datſe geen uytdeelinge aen andere behoeftige konnen doen, ſoo konnen nochtans dieſelve deſe ſaligheit verkrijgen, door de macht van den goeden wille. Van de Rijcke ſeyde Maria, hy heeft den hongerigen met ſpijſe vervult, en den Rijcken heeft hy leedigh laeten gaen.

Zy wordt met een krom aengeſicht gemaelt, om de Needrigheyt te vertoonen, diewelcke alhoewel ſich dieſelve nae der aerde neyght, ſoo rechtſe en verheftſe ſich doch ten Hemel. ’t Welck bediet, dat die geene, die daer wil ſaligh weſen, zijne eygene Overheeren hier op der aerde moet onderdaenigh zijn, en in den Hemel, aen God en aen zijne heylige Wetten, gehoorſaemheyt betoonen, op dat alſoo magh vervult werden ’t geene Petrus ſeyt i brief 5, Verdemoedight u onder de geweldige hand Godes, op dat hy u in den tijd der beſoeckinge verhooge.

Met een Lammeken, dat met een spieſſe doorſteecken is, wort zy gemaelt, om de onnoſele en lijdſaeme ſachtmoedigheyt uyt te drucken. En daerom wort geſeyt, Saligh zijn de ſachtmoedige. Sulx dat die daer wil ſaligh worden, weynigh werx moet maecken, van de ſchaede die hy door de goederen des Werrelts heeft verkregen, als van Staet en groote Naeme of Eere. En hier op paſt de ſpreucke, Saligh zijn de ſachtmoedige, want zy ſullen het aerdrijck beerven.

Met ſchreyende en klaegende oogen wortſe geſtelt, om de geeſtlijcke rouwe en droefheyt te vertoonen: Want de ſpreucke ſeyt, Saligh zijnſe die daer treuren, want zy ſullen vertrooſt worden. Oock om te bewijſen dat deſe ſaligh ſullen zijn, die daer treuren over haeren qualijck doorgebrachten tijd, over de natuyrlijcke en genadige gaeven Godes, om dat de vruchten van de zeedelijcke deughden zijn verſuymt, het leven ſchandigh verſleten, en over de bedrevene ſonden, en dat door ’t middel van de volmaeckte droefheyt ofte gebrokentheyt des herten: die daer zijn een nootwendigh deel van berouw en leetweſen. Want het Berouw heeft in ſich de verledene quaeden te beſchreyen, en die beſchreyt zijn niet wederom te doen. Zy wort oock met ſchreyende en klagende oogen gemaelt, om dat datſelve moet gedaen zijn uyt medelijden van I. Chriſtus onſen Lijder, hebbende door zijne ſmerte, bitter Lijden en wreede dood deernis met hem. Waer over Jeremias vi ſpreeckende van den eengebooren Soone Godes, met deſe woorden aldus, maeckt over de rouwe des eengeboorenen een bittere klachte.

Zy wort met een ſmal en mager aengeſicht vertoont, om de geeſtlijcke behoeftigheden uyt te drucken, die dickwijls van de verkeerde Menſchen ontkent wort. Daerom worter geſeyt, Saligh die daer hongeren en dorſten nae de Gerechtigheyt. Om te doen verſtaen, dat die daer wil ſaligh zijn, altijd moet ſoecken ’t geene ter ſaligheyt nut en noodigh is, en moet oock dorſt hebben, te weten, een vaerdigh gemoed, om een yder te geven, in ’t geen hy is gehouden. Met een Menſchlijck hert iſſe geſtelt, dat vlam en vier uytwerpt, en haer eygen traenen verſaemelt, om haer reyn hert uyt te drucken, door de ſpreucke, Saligh zijnſe die reyn van herten zijn. Om te doen verſtaen, dat die geſalight zijnde, God in den Hemel wil ſien, moet een reyn hert hebben, dat verre van alle ſnoode genegentheeden en verkeerde Werreltſche handelingen afgeſcheyden is. Waer over de Propheet ſeyt, Waſcht u en weeſt reyn. ’t Hert werpt vier en vlam uyt: Want gelijck ’t vier het goud ſuyvert en reynight, alſoo reynight de genaede Godes, dat verbroken en verſlagen herte: en gelijck het waeter de vaeten ſuyvert, alſoo ſuyveren de traenen de ziele van de doodlijcke ſonden. Waer over David ſeyt: Beſprengh my Heere! met yſop, en ick ſal gereynight worden, waſcht my en ick ſal ſneewit werden. En met het voorgaende: O God ſchep een reyn hert in my,

Daer