Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/500

Deze pagina is proefgelezen
478
Sonde.Peccato..


Aen de voeten ſal hy een Circkel hebben, en het teycken van Capricornus met de twaelf ſterren: Naedien de Sonne alsdan ſoo verre van ons is, als hy kan komen, naeſt aen den Polus Antarcticus, en wort geheeten de Circkel van den Tropicus Capricorni.
Hy houd met de ſlincker hand de Globe, gelijck als de voorgaende, doch de drie vierendeelen om leegh moeten duyſter, en het eene vierendeel boven moet licht zijn.
Hy houd de Globe in de ſlincker hand, om dat de Sonne ſich in die tijd laet vinden aen de ſlincker ſijde nae den Polus Antarcticus.
Onder de rechter arm houd hy den Geytebock, een Dier dat tot dit teycken gepaſt is, want alſo dit Dier ſich op hooge en ſteyle Rotſen onthoud, alſoo onthoud ſich de Sonne in deſe tijd in den hooghſten graed ontrent den Middagh of’t Zuyden, of om dat de Geytebock of Capricornus plagh te klimmen op de geberghten, alſoo begint oock de Sonne, om dees tijd, na ons toe te klimmen.
De vleugels aen de voeten, bedieden, gelijck geſeyt is, de beweginge des tijds, te weeten de drie vierendeelen ſwart voor de nacht, en het wit voor den dagh. En om te doen verſtaen de ongelijckheyt die daer is tuſſchen d’een en d’ander, ſoo ſal het wit aen de rechter voet zijn, want het licht gaet voor de duyſterniſſe.

Peccato. Sonde.

EEn naeckt, blind en ſwart Ionghman, die men ſiet dat hy op kromme en ſteyle wegen gaet, zijnde van achteren met een Slange en een Worm omſlingert, die de ſlincker ſijde door geboort hebbende, nu alreede aen ’t herte knaeght.
De Sonde wort afgemaelt door een Iongelingh, die door onvoorſichtigheyt blind is: Want de Sonde is mede een blindheyt in die geene, die dieſelve begaet: weſende de Sonde voor haer ſelve, niet anders als een overtreedinge van de Wet, en een afwijckinge van ’t goede, gelijck geſeyt wort:

De Sond’ is al zijn will’ en lust,
Die ſonder maet noch reeden rust,
Maer ſtemt het toe met ziel en moed,
Wat ſnoode wercken hy oock doet.

Naeckt en ſwart wort hy gemaelt, om dat de Sonde den Menſche geheel van de genade berooft, als mede van de ſuyverheyt der Deughd, ſtaende in groot gevaer om van boven needer, in de onſekerheyt des Doods geſtort te worden, die hem oock ter Hellen treckt, indien hy niet door berouw en leetweſen werde onderſtut.

Hy is van een Slange omſlingert, want de Sonde is een Staet-Iuffer van den Duyvel onſen erf-viand, diewelcke altijd ſoeckt te bedriegen om een gemaeckte ſchijn van ’t goede, hopende altijd een goede uytkomſt, gelijck hy met onſe eerſte ongeluckige Moeder gehad heeft.
De Worm aen ’t hert, is de Worm van de Conſcientie of van ’t Gewiſſe ſelve, die als de Godgeleerde ſeggen, de ſondige ziele knaeght en prickelt, ſtaende altijd wacker en ſterck, ter tijd hy in de Sonde vlees en bloed verteert, en ſich daer in voed en verſterckt.
Sorge. Beſiet in de beeldniſſen van de Gedachten, Hertſeer, en op verſcheyden plaetſen, van die ſtoffe.

Pazzia. Sotheyt, gelijckſe vertoont is in de krooninge van Petrarcha.

EEn onthult Maeghdeken, bloots beens, met een Beirevel voor een Halskraegh,

’t kleed