De krans van Alſt, die zy op ’t hoofd, als oock in de ſlincker hand draeght, gebruyckten de Egyptenaers voor de hulpſaeme Beriſpinge, die die geene noodigh was, die van den rechten wegh totte ondeughden was overgeloopen, en daer nae, gewaerſchouwt zijnde, ſijn leven beterde. Want gelijck de Alſt bitter van ſmaeck is, ſoo ſchijnt oock de Beriſpinge bitter aen yder quaedwillige te weſen: Maer als de Alſt nae beneden is ingeſwolgen, ſoo ſuyvert zy alle de galachtigheyt van de maeghe, en in ’t tegendeel, doetſe den honigh wederom aenwaſſen, ’t welck zijn de ſoete en lieflijcke vleyingen. Daerom ſeggen de grondſtellingen der Medicijns, dat de ſoete dingen in colere of galle veranderen, waer door dan de menſchen in ongeſontheyt vervallen.
Pentimento. Berouw.
EEn Man die met beyde handen aen den ploegh ſtaet, als of hy wilde ploegen, en die met ſijn aengeſicht te rugge ſiet, en alſo geboogen, dat hy geheel en al een af keeringe in ſijn gemoed van deſe handelinge heeft, waer toe hy geſchickt was, nae uytwijſen van de ſpreucke Ieſu Christi in ’t Euangelium, Wie ſijn hand aen den ploegh ſtaet &c.
Pentimenti de Peccati. Berouw van Sonden.
EEn Man in ’t ſwart gekleet, gevoedert met taneyt, leggende op de knien, ſlaende met den rechter hand ſijn borſt, ’t hoofd een weynigh ſcheef houdende, de oogen ten hemel ſlaende, klaegende ſonder ophouden, hebbende een Pellicaen ter ſyden.
’t Berouw is ſoodaenige droef heyt, en ſulcken prickel, die den Menſche pijnight en angſtight, door de lelijckheyt, ſchandelijckheyt en ſchade van de bedrevene miſſedaet, die door de conſcientie is veroordeelt. Daerom ſeght David in ſijnen xxviii Pſalm: Daer is geen ruſte in mijne beenen, van wegen mijner ſonde.
De verwe van ’t kleed, en’t ſlaen op de borſt, bediet, de droefheyt en de overtuyginge van ſchuld van de bedrevene ſonden: om redenen als boven geſeyt.
Dat hy geknielt leyt, ſiende ten hemel, is om dat hy van God vergiffenis bid over ſijne bedrevene ſonden.
De Pellicaen, ſeyt S. Hieronymus, nae dat hy met ſijn nebbe ſijne jongskens heeft gedoot, blijft drie daegen in ſijn neſt, ſtaedigh klaegende, ’t welck een ſeecker werck is van berouw, gelijck Ruſcellus ſeyt. Ovidius ſeght in ſijne herſcheppinge over de allegorie van Biblis, die in een fonteyn verandert was, tot een voorbeeld van de traenen, dat, wanneer men gebracht is tot Berouw van onſe ſonden, dat wy dan in traenen ſullen verſmelten, tot een teycken dat wy waerachtelijck Berou hebben.
Penitenza. Berouw.
EEn vrouwe in ’t blauw gekleet, ’t welck geheel in flarden geſcheurt is, ſtaende ſeer treurigh, en klaegende, met een hand vol doorens in d’eene, en in d’ander een visch. Want de boetvaerdigheyt moet gedoopt zijn met vaſten en met ſuchten.
Penitenza. Berouw, Boete.
EEn uytgeteerde en magere vrouwe met een treurigh en beroyt kleet, ſiende met groot opmercken ten hemel, houdende met beyde handen een rooſter: die van den Godgeleerden genomen word voor een teycken van de boetvaerdigheyt. Want gelijck dieſelve het midden is van ’t vier en’t geene daer op gebraeden wort, alſoo is oock de boetvaerdigheydt het midden tuſſchen de droef heyt des Sondaers en de liefde Godes, diewelcke is een beweger deſſelven.
Boete of Berou, heeft drie voornaeme deelen, als daer zijn gebrokenheyt des herten, bekenteniſſe, en voldoeninge. Daerom wort de gebrokenheyt des herten, door het treurigh en ſwaermoedigh weſen uytgedruckt. De bekenteniſſe wort gestelt met het geſichte ten hemel opgeſlagen, als of zy van God vergiffeniſſe verſochte. De voldoeninge wort door een rooſter vertoont, ’t welck een inſtrument is, dat tot lichaemelijcke ſtraffe is geſchickt, waer uyt oock de verdienſte van deſe levendige deughd wort afgemeten.
