groulijcke wreedheyt, als datmen iemant om hals brenght, die u noyt oock in de minſte feylen, heeft beſchadight, zijnde in alles onnooſel. Daerom ſeytmen dat de Wreedheyt een onverſaedlijcke luſt is, ten quade, om de onſchuldige te ſtraffen, en eens anders goederen te rooven, ’t Recht alle inbreuck te doen, en alle vromen te beledigen, en niet te beſchermen.
Het roode kleed bediet, dat alle haere gedachten bloetdorſtig zijn, en door de Nachtegael verſtaetmen de fabel van Progne en Philomele, weſende een waerachtigh beeld van de Wreedheyt.
Crudelta. Wreedheyt.
EEn Vrouwe in yſer-roeſte verwe gekleet, met een groote Diamant in ’t midden voor de borſt, die al lachende over einde ſtaet, mette handen in de ſijden, ſiende een huys in den brand, en een doodinge van kinderkens, die in haer eygen bloed worden gewentelt.
De Wreedheyt is een hardigheyt van ’t gemoed, dat ſich verheught in de ellendigheden van andere, en daerom wort haer een Diamant gegeven, weſende een ſeer harde ſteen; en om haere hardigheyt, iſſe van de Poëten veeltijts genomen, ten opſicht van de hardigheyt der Vrouwen.
Den brand en de doodinge met een lacchend geſicht aen te ſien, is het grootſte kenteycken van wreedheyt boven alle andere. En van deſe ſlagh van Menſchen en andere heeft de voorgaende eeuwe willen roemen in den perſoon van Nero en van veel Herodeſſen, aengeſien daer geen ſlagh van ſchelmerie is, die niet ter eeuwiger gedachtniſſe voor ’t algemeene wort bewaert, en dat door de Hiſtorien, om te dienen als ſpieglingen voor de naekomelingen.
Ethica. Zeedevorminge.
EEn Vrouwe van een ſtaetigh opſicht, die in haer ſlincker hand een Waterpas houd, hebbende aen haer rechter ſijde eenen getoomden Leeuw.
Ethica, bediet een leeringe van zeeden en manieren, waer door de begeerlijcke en toornige hertztocht binnen de middelpaelen wort gehouden, waer in oock de Deughd beſtaet: om dat de Ondeughd nae de buytenwegen leyt, waer nae ſich dan de hertztocht of genegentheyt voeght, ſoo menighmael, als zy, of ter eender of ter ander ſijde, afwijckt.
Den Leeuwe houdſe by haer, weſende dieſelve een eedel en wreet gedierte, doch hy is getoomt, om daer door te kennen te geven, dat zy het dierlijcke gedeelte, dat is de toornige en begeerlijcke hertztocht des Menſchen, breydelt en intoomt.
Het Waterpas geeft ons, by gelijckniſſe, te verſtaen, dat alsdan een dingh in ’t plat, wel en effen geleyt is, wanneer de draet recht hanght tuſſchen de twee beenen van het Waeterpas, en dat die niet helt, noch nae d’eene of d’ander buyten-kant, maer ſlaet juyſt op de bovengeſeyde lijne, waer van het loot komt afdaelen. Alſoo onderwijſt oock deſe leeringe van de Zeedevorminge den Menſche, dat de ſinlijcke luſt en hertztocht ſich voeght, nae het rechtſnoer en de overeenkominge van de reeden, wanneer zy niet buyten ’t ſpoor loopt, noch helt nae de buytenkant, maer houd ſich in de middelpaelen.
Modestia. Zeedigheyt.
EEn Maeghdeken dat in de rechter hand een Scepter houd, alwaer boven op een oogh ſal ſtaen, zijnde in ’t wit gekleet, en met een gouden gordel omgort, het hoofd ſal een weinigh gebogen ſtaen, ſonder kuyf of ander hoofdverciersel.
S. Auguſtinus ſeyt, dat Zeedigheyt komt van de Zeeden of manieren: en de manieren worden gehouden als Vaeder van d’Ordre: ſulx dat de Zeedigheyt beſtaet in ’t ſchicken en beſtieren van de Menſchlijcke handlingen. En om dit te doen is van noode, dat het wit van onſe voornemen zy, datmen de paelen van te veel of te weinigh niet overtreede, noch buyten ſchreef gae in onſe handelingen, maer datmen alles in den wegh van de middelmaet ſal rechten, na de matigheyt, waer van het oogh op den Scepter een beeld is: om dat de Prieſters wanneer zy de manierlijckheyt of beſtieringe wilden uytdrucken, ſoo plachten zy een oogh en een Scepter uyt te beelden, die beyde met de Zeedigheydt wel over een komen. Want
