De Schalmeye met het woord ubique, is om de faem uyt te drucken, die de Druckerye doet om iemants werck over al te verbreyden.
De bloeme met het opſchrift Semper, bediet de geduerigheyt die de Druckery aenbrenght, vergelijckende deſe met dat ſelve kruyd, ’t welck door haer eygen aert geduerigh en altijd groen is.
De Druckpars worter ter ſyden geſtelt, mette Letterkas &c. weſende te ſaemen noodige wercktuygen van deſe eedele konſte; waer van dit dicht ter eeren is geſongen.
LOFSANGH
Ter eeren de Eedele konst der loflijcker Boeckdruckerye.
Stemme: Polyphemus aen de ſtrande.
I.
EEle Geeſten, en Beminders,
Kloecke Vinders,
Van de Konst der Druckery:
Daer geen ſchoonder oyt ſal leven,
Noch ſal geven,
Meerder heerlijckheyd als ghy.
II.
Door u ſtaen de gulde lichten,
Die noch ſtichten,
En omſchijnen al dit rond:
Door u Konst zijn voortgekomen,
Al de Vromen,
Al de Wijsheyd diemen vond.
III.
Mannen door den tijd verſtorven,
Als verdorven,
En al langh tot ſtof vergaen:
Hebt ghy van den Dood geneſen,
Dat haer weſen,
Nu blinckt klaerder als de Maen.
IV
Al der Princen, Prieſters, Graven,
Armer Slaven,
Handel, daeden en beſluyt,
Hoe de trotſe Rijcken prallen,
En weer vallen,
Dat trompet ghy overluyt.
V.
Vromen diendy tot een ſpoore,
Maer den Dooren,
Zydy ſchrick en ſwaer verdriet:
Wie den Lauwer wil ontfangen,
Moet u langen,
Stoffe, van ’t geen is geſchiet.
VI.
Even als de Son haer ſtraelen,
Laet ghy daelen,
Oock u wijsheyd in ’t gemeen:
Ghy verciert door uwe handen,
Alle landen,
En dat door u Konst alleen.
VII.
Dies moet elck u kranskens vlechten,
En die hechten,
Aen den Lauwer en den Wijn:
Want u Konst ſal ſtadigh groeyen,
En friſch bloeyen,
Alſoo langh daer Menſchen zijn.
AENMERCKINGEN
op de Konst der Druckerye.
OF wel de Schrijver deſes Boex, uyt Polidorus Virgilius bericht is, dat de konſt der Boeckdruckerye tot Ments by eenen Hans Gutenberg ontrent den Iaere 1442, of als andere ſeggen, in ’t Iaer 1451 eerſt ſoude zijn gevonden, ſoo is nochtans deſe Schrijver, door onkunde, ſeer misleyt: doch wy ſullen de waerheyt daer van wat klaerder ontdecken. Hoe ontrouwlijck eenen Hans ſijns Meeſters gereetſchap heeft wegh gedragen, en ſich heimlijcken te Ments nedergeſet, daer van kan Haerlem van hand tot hand getuyghniſſe geven: ’t is dan Haerlem, dat, ſoo lange de Sonne haeren ringh ſal ommeloopen, hier van de eere ſal wegh draegen: Want eene Laurens Ianſſen Koſter Burger aldaer, van eerlijcken geſlachte, is hier van in ’t Iaer 1440 de eerſte Vinder geweeſt, diewelcke, gelijck hy een scherpſinnigh Man was, veeltijts in ’t Haerlemmer Boſch gingh wandelen, en aldaer verſcheyden letteren uyt de boeckeſchorſen geſneden, en te ſaemen geſtelt hebbende, heeft daer van eenige ſpreucken gedruckt, en aen ſijns ſwagers kinderen vereert: ’t welck hem nae wenſch geluckende, heeft allenskens grooter dingen beſtaen, ſulx dat hy dien vaſten en tayen druck-int, daer by vond, waer mede hy groote tafereelen en formen mette voorſeyde letteren heeft gedruckt. Waer van ick ſelve geſien hebbe, een boeck in Nederlandſche taele, geheeten Spiegel onſer Behoudeniſſe in fol. tamelijck wel gedruckt, doch hy hadde doenmaels noch de
