142
beid verspild? Het schijnt mij toe dat dit een verbazend gecompliceerde en moeilijke taak is, die buitengewone bekwaamheden vergt."
—"Dunkt u dat waarlijk? Ik verzeker u dat dit niet zoo is, maar integendeel zoo eenvoudig en berustende op zulke duidelijke en gemakkelijk toegepaste beginselen, dat de ambtenaren in Washington, die dit werk verrichten, enkel menschen van gezond verstand behoeven te zijn om er zich tot algemeene tevredenheid van te kwijten. De machine die zij besturen is ongetwijfeld zeer uitgebreid, maar zoo logisch samengesteld en zoo eenvoudig van werking, dat zij bijna vanzelf gaat, en alleen een dwaas haar zou kunnen verstoren, gelijk u zult toestemmen na een paar woorden van verklaring. Nu gij al een vrij goed inzicht hebt van het verspreidingssysteem zullen wij daarbij beginnen. Zelfs in uw tijd waren beoefenaren van statistiek in staat u te zeggen welk getal ellen katoen, fluweel, wol, vaten meel, aardappelen, boter, paren schoenen, hoeden en parapluies jaarlijks door de natie werden gebruikt. Wegens de omstandigheid dat de productie in particuliere handen was, en dat men geen middel had uw statistieken van verspreiding te verkrijgen, waren die cijfers niet nauwkeurig juist, maar toch bijna. Tegenwoordig, nu elke speld die het nationale pakhuis verlaat, opgeteekend wordt, zijn de cijfers van verbruik in een week, een maand, een jaar, die telkens aan het eind van zulk een tijdsverloop in handen van de betrokken beambten komen, natuurlijk precies. Op deze getallen, met een speling voor toe- of afneming van vraag door bijzondere oorzaken, wordt de begrooting, voor een jaar bijvoorbeeld, gebaseerd. Deze begrootingen met eenige ruimte voor de zekerheid, nadat zij door het algemeen
