159
verteld hebt," sprak ik; "als het liegen uit de mode gegaan is, dan is inderdaad dit land de nieuwe wereld waarin rechtvaardigheid woont, die de profeet voorspeld heeft."
—"Dat wordt ook werkelijk door sommige menschen tegenwoordig geloofd," antwoordde de dokter. "Zij beweren dat wij het duizendjarig rijk begonnen zijn en van hun standpunt is deze meening nog zoo ongeloofelijk niet. Maar voor uwe verbazing dat het liegen uit de wereld is, is wezenlijk geen grond. De leugen, zelfs in uw tijd, was niet in zwang tusschen heeren en dames, maatschappelijke gelijken. De leugen uit vrees was de toevlucht van lafheid, de leugen uit valschheid een hulpmiddel van bedriegers. De ongelijkheid van de menschen en de zucht naar winst, stelden een belooning op de leugen. Maar zelfs toen verwierp de man die niemand vreesde en niemand wilde bedriegen, alle onwaarheid. Omdat wij nu allen maatschappelijk gelijk zijn en niemand van een ander iets te vreezen heeft of iets kan winnen door hem op te lichten, is de leugen zoo algemeen gehaat, dat, zooals ik u zeide, bijna zelfs geen misdadiger gevonden wordt bereid om te liegen. Als niettemin de betichte ontkent, wijst de rechter twee ambtgenooten aan om de tegenovergestelde zijden van het geval uiteen te zetten. Hoe ver die lieden afstaan van uwe gehuurde verdedigers en vervolgers, vooruit besloten om vrij te pleiten en te vervolgen, blijkt uit de omstandigheid dat tenzij beiden het ééns zijn dat de uitspraak juist is, het geval óverbehandeld wordt, terwijl iets als vooringenomenheid in den toon van een van de rechters, een groot schandaal zou verwekken."
—"U bedoelt dat het een rechter is die de verschillende kanten van de zaak uiteenzet, zoowel als een rechter die hen aanhoort?"
