177
houden zooals gij hadt. Het groote getal personen, min of meer onbruikbaar als productieve kracht door lichamelijke ongeschiktheid, de gebrekkigen, de zieken, de zwakken, die onderhouden moeten worden door de gezonden, nu dat allen leven onder betere voorwaarden van gezondheid en gemak, is tot nauwelijks merkbare afmetingen ingekrompen, en sterft met elk geslacht meer uit.
"Een andere besparing is de afschaffing van 't geld en de duizend bedrijven in verband met geldelijke operaties, waardoor een geheel leger van menschen vroeger onttrokken werd aan nuttige bezigheden. Bedenk daarbij dat de verkwisting van de rijken aan overmatige persoonlijke weelde opgehouden heeft, ofschoon deze post gemakkelijk overschat kan worden. Bedenk verder dat er geen doenieten zijn tegenwoordig, arm of rijk, geen parasieten.
"Een zeer belangrijke oorzaak van vroegere armoede was de verkwisting van werkkracht en materiaal in huiselijke bezigheden van wasschen en koken, ieder voor zich, en het afzonderlijk verrichten van ontelbare andere zaken, waarop nu het beginsel van samenwerking wordt toegepast.
"Een grootere bezuiniging dan een van deze, grooter dan alle samen, wordt verkregen door de inrichting van ons distributiestelsel, waardoor het werk dat vroeger verricht werd door de kooplieden, handelaars, winkeliers met de verschillende 'bijvakken van makelaars, kleinhandelaars, agenten, reizigers en tusschenpersonen van allerlei soort, en met een uitgebreid verlies van arbeidsvermogen in overbodig vervoer en onophoudelijk sjouwen met de artikelen, nu gedaan wordt door éen tiende gedeelte van de menschen en zonder het onnoodig draaien van een enkel rad. Dit systeem kent gij eenigszins. Onze statistici berekenen dat een tachtigste gedeelte van deze werklieden
