43
taal gedreven, de neiging tot monopolies, waartegen men zich zoo wanhopig en vruchteloos had verzet, werd ten slotte in hare ware gedaante erkend als een ontwikkeling, die enkel volledig behoefde te worden om aan de menschheid een gouden toekomst te ontsluiten.
"In het begin van de vorige eeuw kreeg deze ontwikkeling haar beslag door de geheele vereeniging van al het kapitaal van het geheele volk. De nijverheid en de handel hielden op met gedreven te worden door een stel onverantwoordelijke lichamen en syndicaten van particulieren naar hun luim en voor winst; zij werden toevertrouwd aan een enkel college, vertegenwoordigende het volk, en beheerd in het algemeen belang en tot algemeen voordeel. Dat wil zeggen, het volk organiseerde zich tot éen groote onderneming, die alle kleine ondernemingen in zich opnam, het werd de eenige kapitalist in de plaats van al de andere kapitalisten, de uitsluitende werkgever, het monopolie waarin alle monopolies werden opgelost, een monopolie in welker voordeelen alle burgers deelden. In éen woord, het volk der Vereenigde Staten nam het bestuur van hare eigen zaken in handen, zooals zij een goede honderd jaar geleden hare eigen regeering had aanvaard; zij organiseerde zich nu voor industrieele doeleinden, gelijk zij dat vroeger voor politieke had gedaan. Ten laatste, verbazend laat in de geschiedenis van de wereld, bespeurde men de voor de hand liggende waarheid, dat geen onderwerp zoozeer de publieke zaak is als de nijverheid en de handel, waarop het leven van het volk berust, en dat haar aan bijzondere personen over te laten voor hun bijzonder voordeel, is een gelijksoortige dwaasheid, ofschoon van een onvergelijkelijk grootere beteekenis, als de staatkundige regeering over
