57
iedereen tot het dertigste jaar, waarna geen studenten worden aangenomen, omdat anders het tijdvak te kort zou wezen tot het jaar van ontslag uit den dienst in de gewone beroepen. In uw tijd moesten jongelieden hun vak zeer jong kiezen, en tengevolge daarvan, vergisten zij zich dikwijls in hunne roeping. Men heeft later ingezien, dat de natuurlijke geschiktheid van sommigen zich later ontwikkelt dan bij anderen, en daarom, terwijl de keus van een beroep op het vierentwintigste jaar gedaan kan worden, blijft de gelegenheid bestaan tot het dertigste."
Een vraag die reeds een dozijn keeren op mijn lippen was geweest, deed ik nu; een vraag in verband met iets, dat in mijn tijd beschouwd werd als de grootste moeilijkheid voor een afdoende oplossing van het sociale vraagstuk.—"Het is hoogst vreemd," zeide ik, "dat gij nog niet gesproken hebt over de manier om de loonen te regelen. Als het volk de eenige werkgever is, moet de regeering bepalen hoeveel ieder verdienen zal, van de dokters tot de slootgravers. Ik kan alleen zeggen, dat bij ons dit nooit gegaan zou zijn en ik zie niet in, hoe het nu gaat, ten minste als de menschelijke natuur niet veranderd is. In mijn tijd was niemand tevreden met wat hij verdiende. Zelfs al voelde hij, dat hij genoeg kreeg, dan meende hij vast, dat zijn buurman te veel kreeg, wat even erg was. Indien de algemeene ontevredenheid hierover, in stede van verdeeld te worden over verwenschingen en samenspanningen tegen ontelbare afzonderlijke werkgevers, had gericht kunnen worden op een enkelen, en dat wel op de regeering, zou de sterkste regeering nooit twee betaaldagen hebben beleefd."
Dr. Leete lachte hartelijk.