72
de marktwaarde een praktisch systeem, en ik kan niet begrijpen welk voldoend middel gij in de plaats daarvan hebt uitgedacht. Als de regeering de eenige werkgeefster is, is er natuurlijk geen arbeidsmarkt of marktprijs. De loonen van alle soorten moeten willekeurig door de regeering worden vastgesteld. Ik kan mij geen samengestelder en lastiger werkkring denken dan deze, die, hoe ook vervuld, steeds algemeene ontevredenheid moet kweeken."
—"Ik geloof, met uw verlof," hervatte Dr. Leete, "dat gij de moeilijkheid overdrijft. Neem aan een lichaam van verstandige lieden, dat belast is met het vaststellen van alle soorten van loonen en dat bij een maatschappelijke organisatie die, zooals de onze, werk verschaft voor iedereen en de keuze van beroep vrij laat. Denkt gij niet dat, hoe onbevredigend de eerste tarieven ook mochten wezen, de fouten spoedig verbeterd zouden worden? De bevoordeelde bedrijven zouden spoedig te veel vrijwilligers tellen en de te min betaalde zouden te kort komen, totdat de onrechtvaardigheden verdwenen zouden zijn. Maar dit is buiten de quaestie, want, ofschoon dit plan uitvoerbaar zou wezen, het maakte geen deel uit van ons stelsel."
—"Hoe worden de loonen dan bepaald?" vroeg ik wederom.
Dr. Leete antwoordde niet dan na eenige oogenblikken van peinzend stilzwijgen.—"Ik weet natuurlijk," sprak hij vervolgens, "genoeg van de oude orde van zaken om precies te begrijpen wat gij met die vraag bedoelt; en toch is de tegenwoordige inrichting op dit punt zoo geheel verschillend dat ik zoeken moet naar de beste manier om u te beantwoorden. Gij vraagt mij hoe wij de
