58
eerste bladzijde van de courant en als met redacteurs-gezag werd bekleed.
En het was meer dan tijd, dat mannen als hij zich lieten gelden in het belang der goede zaak. Over veel, wat hem in den tijd zijner eenzame studie niet duidelijk was geweest, ging hem nu een helder licht op. Hij leerde inzien, dat vele van de ideeën, die een beslissenden invloed hadden uitgeoefend op zijne levensbeschouwing in de dagen zijner jeugd, gevaarlijk konden worden voor de maatschappij, indien zij niet — zooals bij hèm — werden ontwikkeld in echt christelijken geest.
Het bederf en de teugelloosheid die zich nu in de maatschappij meer en meer lieten gelden, verrieden overal hunnen oorsprong, en wezen op een innig verband met gedachten, door hem in vroegeren tijd begroet als de zaden van ontwikkeling en vooruitgang.
Er werd in den uitgebreiden kring zijner ervaring, in betrekking tot de moderne politiek en literatuur, geen enkel treffend bewijs gevonden, dat iets goeds — iets waarachtig goeds was voortgekomen uit de oogenschijnlijk humane en schoone gedachten, waarop de nieuwere tijd boogde.
