Pagina:Manifest der vereenigde Nederlanders en Luykenaers (1792).pdf/4

Deze pagina is niet proefgelezen

(2)

Wanneerdenmenſch voordeeerſte mael beproefde de noodwendigheyd van zig in maetſchappyte vereenigen,'twas om dathy in deéze vereening zag den eenigſten middel om de handhaving van zyne Rechten te verzekeren , om 'er de beoeffening van te vermeerderen , om zyne weézentlykheyd te vergtooten , en , by aldien men zoo ſpreéken mag , om zyne vermogens , zoo van geeft als

van lichaem , te vermenigvuldigen. Hoe hebben zommige waenwyze redenaers konnen voorhouden, dat den menſch een deel zyner natuerlyke regten alleenlyk verſchuldigd is aen den vry-

willigen flagt-offer van het ander deel ? Hoe heeft men eene grootere vryheyd konnen onderſtellen in den wilden , dan in den t'zaemen- levenden menſch ?

Hebben zy beyde geene regten te handhaeven , geene pligten te volbrengen? En die regten zyn zy niet , voor d'een gelyk voor d'ander , de behoeding van de wezentlykheyd , de veyligheydvan den perfoon, de vryheyd van het bedryf,

den eygendom der goederen , en den wederſtand aen de verdrukking ? Die pligten zyn zy ook niet , voor beyde , vanniet te benadeelen de gelyke regten vau de andere menſchen ?

Maerdit verſchil is 'er, dat , in den ſtaet vannatuer , die regten en die pligten teenemael wiſpeltuerig zyn , niemand zyn regt konnende bevryden , ten zy met

zyne bezondere magt of behendigheyd te ſtellen tegen de bezondere magt ofbehendigheyd van dien , den welken het zelve wilt afneemen : dewyl in den ſtaetvan maetſchappye , in welke de regten van een ieder beruſten onder de bewaering en

bevryding van de magten van alle , men waerlyk eenen kragtigen breydel heeft konnen leggen aen de geweldenaryen , aen de bezondere ongeregtigheden ;

dewylindien ſtaetde regten vaneeniegelyk, gelykderegten vanalle, hebbenwaerlyk konnen, en zouden moetendealdergrootſte uytgestrektheyd gehadhebben. Dufdanig is dan geweeft het oogwit van de ſtaets-eygene verzaemelingen ; dufdanig zyn geweeſt de grondſlagen van het eerſte maetſchappy-verdrag ; dufdanig heeft moeten zyn de eerſte der menschelyke overeenkomingen ; te weten , van de regten van alle de lidmaeten te verzekeren tegen de bezondere

en gemeene aenſtooten , van hun te ſtellen onder de beſcherming van den alge. meenen wil ofvandewet, en niet onder devoogdy van eenen erfagtigen Meeſter. Wel hoe ! in welke bladzyde van dit geheyligdwet-boek zoude men leézen deéze aenſtootelyke voorwaerde ? Waer zal men vinden , dat de eerſte menſchen zyn over- een-gekomen om aen eenen anderen , aen hunnen even menſch, te zeggen ; wyftaen af in vollen eygendom , aen u en aen alle uwe afkomelingen , anze vryheyd , onze goederen , onze perfoonen , de gonne van onze huysvrouwen , van onze

Kinderen , van geheel ons nageslagt; gy zult 'ermogen beſchik van maeken na uw welgevalien en elke mael dat gy het zult geraedig vinden voor uwe bezondere veyligheyd ,