stand heb van indische politiek en dat de inlander ’t heel goed heeft.
Pontianak: spook dat zich in boomen ophoudt, en zeer gebeten is op vrouwen, vooral zwangere. Ik weet niet of er verband bestaat tusschen deze beteekenis van ’t woord, en de naam der nederlandsche vestiging op Borneo’s Westkust.
Oog van den dag voor zon: malayismus.
Pelitah: lampje.
Rottan of Rotan: spaansch riet, rotting.
Badjing: javasche eekhorn. Dit beestje kwam me altyd kleiner voor dan z’n europesche soortgenoot. Het laat zich gemakkelyk tam maken.
Buikje voor maag: malayismus.
Rottingstraf. Onder den indruk van den Havelaar is deze straf afgeschaft, wat ik als ’n fout beschouw. Ook hier bevond men zich, als gewoonlyk, à côté de la question. Indien er voor kleine delikten gestraft worden moet, is rottingstraf doeltreffender, zedelyker, en vooral…menschlievender, dan ’t opsluiten in ’n gevangenis of de ten-arbeidstelling aan publieke werken. Zie over dit laatste, blz. 213. Het doet me leed, hier geen ruimte te hebben deze zaak breeder te behandelen, gelyk eerst m’n voornemen was. Ik bepaal me tot de verklaring dat de afschaffing der rottingstraf naar aanleiding van den Havelaar, in-verband met het opzettelyk verwaarloozen der hoofdstrekking van dat werk, ’n escobarsche huichelary is. De Natie heeft zich alweer dat zand in de oogen laten strooien. Het weder invoeren van de rottingstraf in Indiën is in ’t belang van den Javaan dringend noodzakelyk.
Boaja: kaaiman, ’n krokodillensoort. Dat offeren geschiedt door ’s avends wat ryst en andere spys in ’n bamboezen korfjen of bakje dat van ’n lichtje voorzien is, met den stroom te laten afdryven. Als er wat veel op de rivieren geofferd wordt, leveren die zachtkens voortschuivende vuurpunten ’n aardig gezicht op.
142) Ik verneem dat men thans bezig is, ook elders dan in Bantam „persoonlyk grondeigendom” intevoeren. De zaak is van hoog belang, doch zal waarschynlyk schipbreuk lyden op de moeielykheid om de gemeenschappelyke bewatering van rystvelden te regelen. Ik erken op dit oogenblik niet te weten hoe dit in ’t Bantamsche geschiedt. Behalve deze zaak, die voor Java levenskwestie is, zullen er maatregelen dienen genomen te worden om den onmondigen Javaan te beschermen tegen den „handelsgeest” van zekere industrieelen. Wanneer bedoelde maatregel de strekking heeft om den inlander z’n grond te laten afkwanselen door den eersten den besten fortuinzoeker, ben ik er tegen!
