boodschap aan, dat we broeders zyn? Welnu, de arbeid is volbracht, we stonden u onze akkers af…waar is uw beschaving, waar is uw adel, waar is uw broederschap?”
Ik ben geen Christen. Ik die in liefde de bron zoek van alle deugden, ik kan geen godsdienst begrypen die liefde maakt tot ’n gebod, tot ’n uitvloeisel. Maar misschien zie ik verkeerd, misschien hebt gy recht, o Christenen…toont het, bewyst het, dat gy recht hebt in uw gelooven en in uw weten, tegen-over my arme, die weinig weet en niets geloof! O, mocht ik dwalen door ’t verwarren van oorzaak en gevolg! Toont me dat ik dwaal, bewyst me dat liefde bevel kan wezen, en dat er kàn voldaan worden aan zulk ’n voorschrift, wat zoo vaak wordt betwyfeld omdat sommigen meenen de inspraak van ’t hart hooger te moeten stellen dan ’n gebod! Maak my beschaamd, en met my de vele onwetenden daarginder, de Javanen die den arme voeden waar en zooveel ze kunnen, zonder iets te weten van belooning of bevel. Geeft, helpt, redt, vertroost…sticht u ’n eerzuil in de harten der rampzaligen die hun akkers zoeken, en troosteloos neerzitten by de lyken hunner betrekkingen, waarmee ze die akkers bezaaid vinden. Laat het niet herhaald worden — want gezegd is het — dat gy uzelf zoekt, en eigen voordeel, als ge spreekt en schryft over het heil van anderen! Laat het niet herhaald worden — want gezegd is het — dat ge alleen dáárom zoo gedurig op den Hemel wyst, om te lichter u te kunnen meester maken van de aarde! Laat het niet herhaald worden — want ten-derden-male, Christenen, GEZEGD IS HET! — dat uw evangelie is ’n valsche blyde boodschap, uw godsdienst ’n spekulatie, uw Christus een profeet van leugen en bedrog, en uw god ’n gouden kalf dat gyzelf hebt opgericht, om te aanbidden in de dorre woestyn uwer harten!
De lyken daarginder zullen worden weggenomen. De lieve ryke natuur zal met haar groen kleed alles bedekken wat bloot lag, alles versieren wat verstoord werd. Gouden halmen zullen vredig
