Pagina:Opstellen over de Wereldtaal.pdf/29

een zeer geestig opstel geschreven tegen volapük, en daarin verklaard, dat hij het er voor hield, dat alle vertalingen in volapük eigenlijk niets anders zouden blijken te zijn als woordelijke overzettingen in volapük van alle mogelijke - ismen, dat is: germanismen, hollandismen, anglicismen, idiotismen, enz. Om recht duidelijk te maken, voor wie misschien niet begrijpen wat men onder die ismen bedoelt, geeft de schrijver van dat opstel een zeer vermakelijk voorbeeld van een zinsnede met een paar hollandismen, en vertaalt die in het fransch, namelijk deze: zij nam onder de hand het huishouden waar - elle prenait sous la main la maison tenir vrai. Hoe aardig bedacht ook, toonde de schrijver toch, door dat zeggen, dat hij behoorde tot een van de vele tegenstanders, die volapük in de eerste jaren van zijn bestaan te dulden had, welke een oordeel uitspraken over een taal, die zij niet eens de moeite genomen hadden te bestudeeren, ja , dat hij niet eens de grondbeginselen had gelezen, waarop die taal door haar uivinder is gebouwd. Immers Schleyer zegt uitdrukkelijk in zijn geschrift, getiteld: Vorzüge und Vorteile der Weltsprache Volapük: Volapük fördert ein scharfes, logisches Denken. Es darf im Verkere mit fremden Nationen nicht national, sondern nur allgemein menschlich, einfach und klar geschrieben werden. Die weltsprachlichen Säze dürfen und können nie etwas anderes sagen, als man eben damit ausdrücken will. Hand in Hand mit diesem Punkte geht das abstreifen aller ismen, d. h. aller jener sonderbaren nationalen Ausdrukweisen, die dem Lernenden so viel Gedächtnisarbeit verursachen und das Lesen fremdsprachlicher Werke, besonders der Zeitungen, so sehr erschweren (Germanismen, Gallicismen, Anglicismen u. s. w.). Het blijkt dus, dat onze geleerde criticus iets onderstelde, 't welk eenvoudig