Pagina:Opstellen over de Wereldtaal.pdf/30

onmogelijk was: de volapükist vertaalt geen -ismen; hij zet hen om, door scharfes logisches Denken, in phrasen die allgemein menschlich, einfach und klar zijn, zoodat zij nooit iets anders zeggen, als hetgeen voor elk mensch op aarde verstaanbaar is, mits hij volapük heeft geleerd. Een paar voorbeelden slechts; een paar vrij onschuldige hollandismen: voor den dag halen en van kant maken. Als een hollandsche volapükist vertaalde: „zijn beurs voor den dag halen,” met: deblinön sakili okik bi del, zou een Turk misschien daaruit begrijpen: hij haalde zijn beurs uit den zak voordat het dag werd; en als hij vertaalde „hij maakte zijn hond van kant” met: ämekom de tiep dog okik, zou een Chinees waarschijnlijk begrijpen, dat die hond gemaakt was van kantwerk. Nu, geen volapükist die logisch denkt, zooals hij behoort te doen, kan zulke dwaasheden schrijven; hij zou het eerste vertalen met: deblinön sakili okik se pok, en het twede met: äfunom dogi okik, en dat wordt verstaan door Arabieren en Engelschen, door Japanezen en Duitsers, door Russen en Spanjaardne, mits zij volapük hebben geleerd. Volapük en -ismen zijn twee zulke heterogene dingen, dat het elken volapükist verwondert, dat er zelfs in volapük éen volapükisme bestaat, of eigenlijk dat er germanisme vertaald in volapük is opgenomen, en dat vel door den datuval, Schleyer, zelven. Een goed bewijs zeker voor de waarheid van het gezegde van pater Abraham à Santa Clara: „de godzaligste man kan een dut hebben.” Schleyer zegt in zijn Wörterbuch; gefälligst - plidiküno. Nu, als er ooit een echt germanisme bestaad, is het val wel dat schmeichlende gefälligst! Als volapükist is mijn afkeer van dat vertaalde germanisme dan ook zoo groot, dat ik het nooit gebruik, maar in plaats daarvan: if plidos oli =