te verdienen. Vervolgens besprak zij kortelijk, en ongelukkig niet altijd juist, Schleyer's schema van een universeele taal, genaamd volapük, en kwam tot het besluit, dat klaarblijkelijk haar eigen schema en dat van Schleyer met elkander in volkomen tegenspraak waren, zoodat zij volapük niet kon aanbevelen als een taal, geschikt voor de behoeften van modern thought.
Die brief noodigde dus de geleerden uit tot medewerking in het scheppen van een taal voor geleerde en handelsdoeleinden, met de bepaling, dat zij zou worden gegrond op de arysche woordenlijkst en spraakkunst. Deze bepaling sluit dus volapük geheel uit, en bedoelt het vormen van een nieuwe taal, met het doel volapük te benadeelen, en het te verklaren volkomen ongeschikt voor geleerde en handelsdoeleinden. „Maar”, zegt A. J. Ellis, „volapük is het eenige schema, hetwelk zijn aanhangers ooit bij honderdduizenden heeft kunnen tellen. Volledige leerboeken voor volapük zijn uitgegeven in elke europeesche taal, zelfs in het hongaarsch en het turksch; zijn spraakkunst is kortelijk verklaard in twee en twintig talen, en de vierde uitgaaf van zijn woordenboek bevat meer dan 20,000 woorden. Indien ooit een schema van een universeele taal besproken zou worden, zou volapük wel het eerst recht hebben op een onderzoek, in plaats van vooraf te worden uitgesloten. Daarom zal ik dan ook aan het einde van mijn verslag”, zegt Ellis, „voorstellen, dat the Philological Society eerbiedig bedanke voor de uitnoodiging van de American philosophical Society. Immers, die uitnoodiging luidt om deel te nemen aan besprekingen, ten einde een schema te volmaken, 't welk nog niet eens een voor bespreken vatbaren vorm heeft verkregen, doch zeer onbepaald gesteld wordt als te zijn „gegrondvest op een arysche woordenlijst en spraak-
