ABONNEMENT BINNENLAND 4.50 BUITENLAND 5.50 PER JAARGANG BIJ VOORUITBETALING. VOOR ANNONCES WENDE MEN ZICH TOT DE ADMINISTRATIE. |
MAANDBLAD GEWIJD AAN DE MODERNE BEELDENDE VAKKEN EN KULTUUR REDACTIE: THEO VAN DOESBURG. |
ALLE STUKKEN DE REDACTIE BETREFFEND: K. GALGEWATER 3, LEIDEN. ALLE STUKKEN VOOR DE ADMIN. ADRESSEERE MEN MORSCHWEG 20, LEIDEN, HOLLAND. |
NATUURLIJKE- EN ABSTRACTE REALITEIT (III).
DOOR PIET MONDRIAAN.
TRIALOOG (gedurende een wandeling van buiten naar de stad).
Y. Leek. X. Naturalistisch schilder. Z. Abstract-realistisch schilder.
3e Tooneel. Nacht — de sterren staan nu aan een helderen hemel boven een wijde zandvlakte.
Y. Welk een sereniteit! Hier is dan weder de stille rust van zooeven, toen we zagen ènkel maan en land, zonder de grillige boomgroepen.
Z. Mij dunkt, we zien nu echter nòg completer uitgebeelde rust, in vorm zoowel als in kleur.
X. Ja, bijvoorbeeld de kleur van het zand brengt nu een anderen indruk teweeg.
Z. Ook dat: het groene land van zooeven gaf ons wel een gevoel van volheid en rijkdom, maar dit koele zand beeldt nòg diepere schoonheid. Doch ik bedoelde eigenlijk dat de sterren nu zooveel doen.
Y. Ja, wat zijn zij harmonisch geplaatst!
Z. Beeldend vullen zij de ruimte: zij bepalen deze en prononceeren daardoor verhouding.
X. Hoe dan ook... wat zijn we nu vèr van alle klein-menschelijkheid!
Z. We zien nu dat er een andere „realiteit” is dan het klein-menschelijke beweeg. We zien nu duidelijk hoe nietig dat is: alle afgescheidenheid heeft opgehouden te bestaan. We zien één geheel, en tegenover het veranderlijke menschelijke willen, aanschouwen we nu het onveranderlijke.
Y. U althans... ik benijd U dit aanschouwen; ik aanschouw eigenlijk nog niet. Wèl voel ik, vaag, het schoone.
Z. Het aanschouwen, het beeldend zien, is inderdaad van groot gewicht; hoe meer bewust we het onveranderlijke, het universeele, daardoor zien, hoe nietiger het veranderlijke, het individueele, alle klein-menschelijkheid in ons en buiten ons, voor ons wordt.