ABONNEMENT BINNENLAND 6.00 BUITENLAND 7.50 PER JAARGANG BIJ VOORUITBETALING. VOOR ANNONCES WENDE MEN ZICH TOT DE ADMINISTRATIE. |
MAANDBLAD GEWIJD AAN DE MODERNE BEELDENDE VAKKEN EN KULTUUR REDACTIE: THEO VAN DOESBURG. |
ALLE STUKKEN REDACTIE ZOOWEL ALS ADMINISTRATIE BETREFFEND, TE ADRESSEEREN HAARLEMMERSTR 73A TE LEIDEN. DEPOT TE ROME 10 VIA CIRO MENOTTI |
NATUURLIJKE EN ABSTRACTE REALITEIT.
DOOR PIET MONDRIAAN.
Trialoog. — Y. Leek. — X. Naturalistisch schilder. — Z. Abstract-realistisch schilder.
7e Tooneel. — Atelier van Z. (vervolg).
Y. Na hetgeen u daar zooeven zeide is ’t me meer duidelijk waarom in de Nieuwe Beelding zoo dikwijls van evenwichtige verhouding gesproken wordt. Maar omdat men zeggen zou dat enkel aesthetische beelding van evenwichtige verhouding nog geen kunst maakt, zou ’t misschien toch beter zijn te spreken van aesthetische beelding van het universeele, bijvoorbeeld.
Z. De waarheid heeft vele kanten en om de waarheid zoo volledig mogelijk te zeggen is ’t noodig vele kanten te belichten. Ook de definitie die u daar aangeeft is goed, als zij goed verstaan wordt, en in de Nieuwe Beelding is zij reeds dikwijls gesteld. Zonder juist verstaan zou men uit deze definitie echter ook kunnen opmaken dat met het individueele in ’t geheel niet gerekend wordt. En dit is in kunst niet mogelijk. Beelding van het universeele-in-bepaaldheid is niet te denken zonder beelding van zuiver evenwicht, en evenwicht is niet te denken zonder tweeheid. Tweeheid beeldt verhouding. Als alleen het éene gebeeld wordt, treedt het individueel op: hoe dat eene ook is. Beelding van het universeele-in-bepaaldheid is nòch beelding van het éene, nòch beelding van het andere: het is beelding van de evenwichtige verhouding van het een en het ander. Zoò kan aesthetische beelding van enkel evenwichtige verhouding kunst inhouden, omdat het alles inhoudt.
Y. Dan is de definitie „evenwichtige verhouding” wel juist gekozen.
Z. En niet alleen daàrom. Ook omdat de Nieuwe Beelding de aandacht op de verschijning van het kunstwerk wil vestigen: het universeele is wat men wil uitbeelden, de verschijning is de evenwichtige verhouding van de tegendeelige tweeheid. In dezen tijd nu het nieuwe opkomt is ’t allereerst noodzakelijk de aandacht op de verschijning van het nieuwe te vestigen, omdat men aan de verschijning, aan de beelding, ziet of een kunstwerk inderdaad zuivere beelding van het universeele is. Op het doen komt het in kunst aan, evenals het in het leven op de handeling aankomt. In de verschijning van de Nieuwe Beelding zijn de meest uiterlijke beeldingsmiddelen,