Pagina:Stijl vol 05 nr 05.djvu/10

Deze pagina is proefgelezen

uitwas van alle 20e eeuwsche kunstuitingen te beschouwen is. Zij, die door de enkele goede punten uit dit program verwachting gekoesterd hebben voor de verwezenlijking of minstens degelijke en grondige voorbereiding van een architectonisch „Einheitskunstwerk“, kunnen na kennismaking van deze tentoonstelling evenals bij het betreden van Dante’s hel uitroepen: „Laat af van alle hoop, gij die hier binnen treedt.“
Men vindt hier waarlijk een soort vuilnisbelt waar de restantjes van kubisme, futurisme, expressionisme enz. wanstaltig en onoogenlijk zijn opgehoopt.
Voltaire had gelijk met zijn bewering, dat alle verkondigde waarheden eerst met hun parodie voltooid zijn. Zooals de kerk de parodie is van het Christendom, zoo is het Bauhaus van Gropius in Weimar, de parodie der nieuwe beelding. Verwondert het u nog, dat enkele belangrijke pioniers van het nieuwe (Picasso, Severini enz.) uit wraakzuchtig genoegen naar een streng academisch klassicisme terug gingen, car le temps n’est pas mûr pour le nouveau; en wel uit oorzake eener veelvuldige profaneering van het nieuwe? Gebrek aan en ontkenning van een fundamenteel beeldingsbesef deed niet slechts hier, maar ook elders, (b. v. de anthroposofische kunsthumbug in Dornach) de nieuwe kunstuitdrukking in een soort ultrabarok ontaarden. En hier is de parodie. De ziekte. Het gezwel. Hier vindt men het gebrek en de geestelijke ontbering uitgedrukt in zinloos op elkaar gestapelde glasscherven, zonder verhouding, zonder verband, zonder constructie, zonder zin, gelijkstaand met de primitieve, zinnelijke versieringslust van ongekultiveerde wilden.
Niet de slachtoffers (gezellen en leerlingen) zijn van deze materialistische zelfverbranding, van deze in-zich-zelf-verkromming, van dit onklare chaotisme schuld. Verantwoordelijk hiervoor zijn in den eerste plaats, de

72

    Hoe deze discipline in overeenstemming te brengen met eene in dit zelfde program geeischte „Freiheit der Individualität“ of met de sentimenteele voorkeur voor het reeds lang door de maschine vervangen ,handwerk‘.