3.
zou zijn.
Wat is de kwestie? Naar wat ik ervan weet: dit. Sommigen van je landlui wilden je een maandelijksch bedrag bijeenbrengen ter jouwer behoeve. Je weigert uit persoonlijke gevoelsmotieven en wilt het slechts accepteren wanneer daartegenover een equivalent aan arbeid leveren kunt. Te dien einde ga je brochures schrijven, die je hun verkoopt, en met dat doel vestig je een Indonesisch Persbureau en brochurenhandel. Je vertelt mij van je plan en ik krijg den indruk, dat daarmede meer te bereiken is, wanneer de zaak op den weg wordt gezet naar een grotere en meer omvattende inrichting dan slechts een die maandelijkschen brochures en interviews publiceert. Mij schemeren gedachten voor aan een werkelijk persbureau, dat zich occupeert met berichtendienst in en buiten Europa in zake Indonesische gebeurtenissen en geschiedenis en in nauwe betrekking treedt tot alle andere organisaties, die volkszelfstandigheid en vrijheid ook in Britsch Indie en Egypte en waar dan ook nastreven. Een persbureau voor Europa en Indie hoofdzakelijk voor Indonesische kwesties, maar niet los van de doorwerking van andere oriëntaalsche problemen, omdat deze in de werkelijkheid ook niet los van de Indonesische staan. De brochurenhandel is het begin en slechts voorlopig de hoofdzaak. De Indonesische politieke actie voor Nederland en de rest van de wereld krijgt haar voornaamste orgaan in de regeeringsstad van Holland die steeds meer een wereldstad gaat worden. En blijkt later, dat een ander centrum beter is, b.v. Geneve, dan wordt de zaak verplaatst en blijft hoogstens een filiaal in Den Haag gevestigd. Het persbureau treedt op als het wereldorgaan der Indischen beweging, en haar contact met de internationale politiek in het algemeen, en de koloniale politiek der verschillende overheerschende landen in het bijzonder. En niet alleen als een orgaan van mededeeling, maar ook als een orgaan van ontvangst, waardoor wederom van uit de internationale vrijheidsbeweging invloed geoefend wordt op de specifiek indonesische actie, en omgekeerd. Actie door de macht van de Pers.
Om dit te bereiken is geld nodig, en ons gebrek aan geld moet de opzet kunnen zijn. Met brochurenhandel te beginnen leek mij prachtig, en de advertenties zouden een mooie bron kunnen worden voor een fonds voor jou, maar ook voor de uitbreiding van de onderneming in den aangewezen weg. En al kwam jij niet met de geheele
