VVt Romen den 18. Mey.
DEn Vice-Roy van Napels, Generael over sijn Galeyen, is op Paes-avont inder nacht in Porto Goletta in Africa aengekomen, ende aldaer vijf groote schepen met seven zeylen verbrant, ende veel grof Geschut bekomen, 26. Christenen verlost, en̄ de Turcksche Guardiaenen qualijck ghetracteert. Men heeft vernomen dat Corsar Sanone hem in’t geberchte begevē heeft, ende dit jaer door vreese der spaenjaerden niet uytvaren derf. Hier na is den selvē Generael na Capo Buono gevaren, daer hy twee Zeerooversche Bregantini ghevanghen heeft, doch hadden maer 9. Turcken op, de andere waren alle gheschoten ende over boort gespronghen. De Turcken hebben een Koopvaerder ghenomen, wel 2400 Kroonen weert, als mede twee Barckē met Oly gheladen uyt Calabrien komende, ende het volck ghevanghen ghenomen.
Op den 24 dito sijn de honderdt Vaendelen knechten die int selve Koninghrijck van Napels over al laghen, belast tscheep te trecken.
VVt Venetien den 14. dito.
In Spaengien hebben vier vermombde personen des ghevanghenen Calderone Huys gheopent, ende eenighe schriften hem toebehoorende, of in sijn bewaringhe wesende, wegh ghenomen: Daer op het proces teghen hem soo verre ghekomen is dat alle sijn goederen ende vordere have gheconfisqueert zijn, ende hebben op nieus uyt sijn huys 44. Wagens met alderhande Silverwerck, Edel gesteenten, ende andere kostelijckheden ghehaelt, die al bemuert waren, zijnde gheschat waerdigh te wesen 16. Milioenen Gouts. Oock waren des Hertoghs van Lerma Ghelt, Cleynodien ende Silverwerck op 24.Milioenen, ende sijn aenhanghers in Indien die oock ghevanghen zijn op 40. Milioenen gheschat.
De Toscaensche Galleyen hebben met seven Galeyen van Biserta ghestreden, de selvighe overweldight, ende de Overste Capiteyn neffens twee andere Galeyen ghevanghen ghenomen, ende twee Galeyen te gronde geschoten, zijnde de beste Geleyen die de Turck hadde.
In Nova Spania de Peru, is weder een Berch-werc van Gout ende Silver ontdeckt, op een plaetse daer menscheneters woonen.
Den Koningh van Spaengien heeft voor sijn op-trecken na Portugael, dat voor ettelijcke jaren uytgheroepen decreet, dat die Maltesche Galeyen voor de Genuesche altijdt den voortocht hebben souden, weder-roepen.
Den Soudaen tot Constantinopolen heeft alle sijn Oversten in Grazia ende Poszna op hooge straffe gheboden in 15. daghen haer na de Vngersche Grensen te begheven, om die kant vande Zee teghen de Spaensche Armade te defenderen.
Oock was den Emiro di Saida met 30. duysent Mans teghen den Bassa van Tripoli opghetoghen.
VVt VVeenen den 22. dito.
Dese weke hebben de Katholijcken teghen d’Euangelische hun soo verre verclaert dat sy haer vriendelijck willen onderrechten laten, ende d’Euangelische in haer Religie met ruste laten willē, maer d’Euangelische willē sulcx niet doen, voor ende aleer sy Cathegoricam responsionem hebben, ende willen daer naer vriendelijck met hun handelen. Doch is te besorghen dat de sake tot geen goede eynde afloopen sal, door dien d’een d’ander niet toegeven wil: oock waren de Boheemsche Standen meest verreyst ende sullen moghelijck soo haest niet weder te samen comen: ondertusschen werden de Bohemen hoe langer hoe stercker ende comen hier nae by ende verderven het landt.
Den Vngerschen Landtdagh soude langer wtghestelt hebben gheworden, door dien den Coningh Ferdinandus door eenighe aengedient was datse onnoodich was, maer den Heer Palatinus sulcx vernomen hebbende, heeft Heer Aponi Paul, met sijn voornaemste Secretaris dagh ende nacht reysende, na den Coningh gheschickt, ende hem het groot gevaer (so den Lantdagh niet voort en gingh) aen seggen laten, daer op heeft sijne Majesteyt terstont gheresolveert dat den selvighen Landtdagh in Termino præfixo voortganck hebben soude.
De Euangelische ende Katholische Standen Gesanten voor desen tot de Bohemische Heeren Standen Generael gesonden, zijn weder gecomen, met seer vrientlijck schrijven vanden Grave van Thurn, ghedateert den 15. may, daerinne hy de loflijcke Stenden van wegen haer vaste en̄ bestandighe resolutie in puncto confœderationis Anno 1615. tot Prage gesloten, seer prijst, ende hem daerinne verblijt, met beweeglijcke erinneringhe, dat sy nae’t loflijcke exempel der Slesiers ende Moraviers, met d’andere Geunieerde, treffelijcke ende voorneme persoonen uytkiesen die sy binnen 14. daghen tot Praghe by de Heeren Directeuren senden souden, om gesamentlijck op des Vaderlants saecken tot afweeringe van alle vordere onheyl ende bedervēs te raetslaghen, biddende met alle mogelijcke vlijt daer op te letten, dat voorder den doortocht des vreemden Krijchsvolcx belettet, ende d’edele vrede behouden wierde. Van de Katholijcksche Ghesanten heeft hy begheert, dat sy het volck in der Stadt Laab liggende, wilden doen vertrecken, op dat het Bohemische Leger oock van daer trecken, ende groot bloetvergieten verhoet mochte werden. Op sulcx is ghevolght dat den Grave van Bucheym neffens den Heer van Herbersteyn naer Laab geschickt zijn, om tselve volck daer uyt te lichten, met dier hoopeninge dat dē Grave van Thurn soo veel te weghe sal brenghen dat de Bohemische mede sullen af trecken.
VVt Praghe den 26. dito.
Wt het Boheemsche Legher komt sekere tydinghe dat ons volck verwitticht waren dat die van Budwyts, door den gulden wegh van Passau (die zy dus langhe in ghehadt hebben) meynden volck ende amonitie in te kryghen, derhalven t Mansveltsche volck met ontrent 2000. Boeren daer na toe trocken, al verslaende waer zy by quamen, ende den wegh alzo inghenomen, ende met 600. Musquettiers beset, zullende een schansse op den selven wegh op werpen. De onse hebben over de 60. Toom-peerden bekomen met de amonitie, mede ghevanghen ghenomen Conte de Bucquoys Overste Wacht-meester Styrlijn ghenaemt, sampt een Capiteyn ende Luytenant. Den Oversten Wacht-meester van den Grave van Mansvelt (voor desen by den vyandt gheweest) heeft hem seer Ridderlyck gequeten.
Het contribueert vast alles ghewillich tot den Boheemschen krijch, so groote als cleyne, Borgher ende Boer, na elck rijck of arm is, zijn Ghenade den Grave van Mansveldt brenght selver honderdt duysendt florinen op. De Joden zyn na Pincxsteren haer Scholen gesloten om te eer gelt op te brenghen, hebben alreede twintigh duysent Daelders betaelt.
Nederlantſche tydinghe den 14 Iunius.
Schrijvens vanden derden deses uyt Bordeaux vermelt, dat Ducq de Meyne den tweeden daer aengecomen was, ende dat de Soldaten met troupen naer huys trocken. Des Conincx Moeder is noch in Angelogesme. Het accoort wert metten eersten in druck verwacht.
Daer zijn teghenwoordich weder veel Rovers in Zee, doch ’tschijnt datse het op onse Hollantsche schepen niet gemunt hebben, want hebbende alreede die van Algiers een cloeck Hollants schip verovert, hebbent onbeschadicht latē varē. Den Commandeur Quast heeft na Algier gesondē, volgende de last der Ed. Mog. Heerē Staten Generael om de gevangens te hebben, diemen meynt dat al vry zijn.
De Ghesanten van Vranckrijck ende Groot-Britangnien zijn van Brussel vertrocken na Bohemen, om de sake tot goede vrede te brengen.
Dese voorganghen weke heefter int lant van Gulick, inde Stadt, als oock te Linnich, Randerode ende andere plaetsen een seer groote aertbevinghe geweest, welcke tusschen 2. ende 3. uren gheduert heeft.
De voorgaende weke is na langhe soliciterens van de kinderen ende vrienden de Kiste van Ledenbergh afgenomen ende tot Voorburgh begraven.
Mede zijn de twee ghevangene Pencionarissen Hogerbeets ende Grotius uyt den Haghe vergheselschapt met ontrent 40. Musquettiers naer thuys te Loevesteyn ghebracht, daer zy elcks verscheyden sullen sitten.
Sijn ghenade Graef Willems bagagie is al de voorganghene weke in den Haghe ghekomen, doch was sijn Genade selver op Campen ghetrocken.
Sijne Princel. Excel. van Orangien was tot Zutphen gheweest, ende van daer naer Cleve vertrocken, daer de Princesse van Oraengien met sijn Ghenade Graef Hendrick mede komen souden, oft al zijn.
Men verwacht eerstdaeghs hoe’t met de gearresteerde Remontstrantsche Predicanten tot Dordrecht afloopen sal.
De Embder handelinge wil noch niet wel voort, tschynt dat syn Genade tot de propositie van de Ghedeputeerde der E. Mog. Heeren Staten Generael (tot Oosterhuysen ghedaen) niet verstaen kan. Is over sulcks de Lantdagh van Marienhove, daer toe om des gravamina van des Huysmans stant te hooren, die welcke met sijn Genade, so het schijnt gantsch niet geneghen zijn, om de imposten de Novo in te willigen, maer liever andere middelen te vinden, om hare zwarigheden met bequamer weghen af te schaffen.
Ghedruckt by Broer Ianſz. out Courantier in’t Legher van ſijn Princel. Excellentie.
