|
NASCHRIFT.
Hoe men over de prijsvragen van de firma van de Loo moge denken, en de meeningen over de beteekenis daarvan loopen nog al uiteen, erkend moet worden, dat zij zich in een groote belangstelling mochten verheugen. Die belangstelling is grooter dan men, oppervlakkig oordeelend, uit de medewerking en uit de resultaten zou opmaken.
Dat de medewerking niet grooter was, is een gevolg van moeilijkheden, waarop de jury zelf reeds heeft gewezen, moeilijkheden, die voortvloeien uit de bepalingen van het programma, uit den opzet van de vragen dus. Bij de Zeisterprijsvraag was het een zeker wantrouwen omtrent de zuiverheid van de zaak, die velen van medewerking heeft weerhouden. Hier was daarvan geen sprake. De heeren van de Loo hebben al het mogelijke gedaan, om elken twijfel, omtrent hun bedoelingen weg te nemen, zij hebben zich doen kennen als vooruitstrevende industrieelen en zijn bescheiden genoeg geweest zich niet als beschermers of bevorderaard der Nederlandsche bouwkunst op te werpen. Dit moet ten hoogste gewaardeerd worden, want daardoor juist is het mogelijk geworden, dat hun streven ook iets uitwerkt tot het leiden van onze bouwkunst in nieuwe banen.
Het bouwen met baksteen in nieuwe banen te leiden is echter niet zoo heel gemakkelijk en zelfs wanneer de bouwmeester, de decorateur en de steenfabrikant, een van zin, daartoe met elkander samenwerken, dan zal toch niet dadelijk een bevredigend resultaat te voorschijn springen.
Op het geduldig papier, de prijsvragen hebben dit bewezen, is zelfs het resultaat nog beneden de verwachting gebleven. Stel nu, dat een tweede proefneming op het papier betere resultaten geeft, dan zal bij toepassing in de werkelijkheid nog moeten blijken of met dit materiaal effecten te bereiken zijn, die een eigen karakter aan de gebouwen geven.
Op de tentoonstelling der inzendingen kwam dit vooral uit, de jury moest er trouwens herhaaldelijk op wijzen, dat de effecten in deze ontwerpen beoogd ook evengoed met andere materialen b.v. tegels of sectielwerk hadden kunnen worden verkregen.
Dit is niet geheel aan de ontwerpers te wijten of alleen toe te schrijven aan hun onbekendheid met het nieuwe materiaal, maar ten deele ook aan dit materiaal zelf.
Zal toch de bricorna het materiaal worden, waaruit zich een karakteristieke, moderne bouwwijze moet ontwikkelen dan moeten de fabrikanten ook nog eenige stappen verder doen op den ingeslagen weg.
De heeren van de Loo beweren ook niet, dat zij alreeds het hoogste hebben bereikt, wat bereikt kan worden, integendeel zij zijn zich zeer wel bewust, dat voor hen, de tijd om rustig te gaan nederzitten nog niet is gekomen, maar zij meenen toch wel iets bereikt te hebben en dat gelooven wij ook.
Wanneer men echter tot een juist inzicht wil komen van de waarde van het materiaal voor de toekomst, wanneer men wil leeren wat er mede bereikt kan worden zooals het nu is, en wij geven grif toe dat onze bouwmeesters dit nog moeten leeren, maar, en ook dit dient o.i. overwogen te worden, wanneer men leeren wil, wat er mede bereikt zou kunnen worden, dan moet men de bouwmeesters niet al te veel aan banden leggen, dan moet men niet vooraf reeds een schema vaststellen, waarin zij zich anstvallig hebben te voegen, doch is grootere vrijheid gewenscht. Immers die grootere vrijheid, zij zal wellicht, zooals de heer Mialaret zeer juist opmerkte, bij sommigen waarschijnlijk tot onbesuisdheden aanleiding geven, maar ontwerpers, begaafd met talent en smaak, zullen zich daaraan niet te buiten gaan, maar in hun ontwerpen denkbeelden ontwikkelen, waarmede de fabrikant op zijn beurt zijn voordeel kan doen.
De beoordeeling zal wel wat moeilijker worden, maar ongetwijfeld zal het resultaat beter kunnen zijn.
RED.
|
![[1]](http://libserv.tudelft.nl/tresor/books/Architectuur/De_Opmerker/dvd3/mm0_0001/mm0_00bf.jpg){kind=link}