Reis van Sint-Brandaan/deel 10
| < Reis van Sint-Brandaan/deel 9 | Reis van Sint-Brandaan/deel 10 | Reis van Sint-Brandaan > |
|---|
Doe Brandaen orlof ghenam,
Die bouc seit dat hi quam
2055 In den ellefsten morghen
In harde groeter zorghen.
Die wonderlike liede
Riepen in haren bediede
Na den heleghen Brandane,
2060 Den Gods onderdane,
Ende boden hem scat ende spijse.
Doe sprac die Gods wijse:
"Huwe spijse, no huwen scat
Die en bestaet ons plat,
2065 Ende wi en willens niet ontfaen."
Doe liet hi sinen kiel gaen
Ende sciet van dien lande
Ende voer vp die zee te hande.
Do versach sente Brandaen
Die bouc seit ons dat,
Dat hi vlootte vp een blat;
Die man was cume
Also groet als een dume.
2075 In die luchter hant zijn
So voerde hi een napkijn;
In dandre een greffeel bloot,
Dat ne was no bore groot;
Daer mede was hem vele wee:
2080 Hi stac tgreffeel in die zee
Ende liet drupen int napkijn,
Dien hi hadde in de hant zijn.
Ende doe hijt vol hadde ghedaen
Goet hijt weder hute saen;
2085 Aldus hi mat ende hute ghoet.
Hoert hier wonder groot.
Doe vraechde hem sente Brandaen
Waer omme dat hijt heeft ghedaen.
Hi sprac: "ic mete dese zee,
2090 Hets mi vorscepen emmermee,
Ofte ics vulmeten mach
Tote voer den domsdach."
Doe sprac Brandaen, die heere:
"Du en vulmeetse nemmermeere."
2095 Die cleene man andwoerde vp dat,
Daer hi vp dien blade zat:
"Niet te meer dan ic vulmeten mach
Die zee voer den domsdach,
Niet te meer moghedi bescauwen
2100 Al dat wonder en trauwen,
Dat God heeft laten gheweerden
Int water ende vp der eerden
Entie di noch verholen zijn.
Dine gheestelike kindre fijn,
2105 Die zijn thuus sonder troost.
God die dicken heeft verloost,
Bidden si dor sine ghenaden
Dat Hi hu behoede van scaden.
Gods inghel moete behoeden di.
IN den ellefsten daghe
Hierna, dats gheene zaghe,
Quamen si, des seker zijt,
In der tierchen tijt
2115 In groter zorghen vp die zee,
Daer hem af quam vele wee.
Haer anxt was vele groot:
Daer brochtse in groeter noot
Een visch die was vreesam,
2120 Die ieghen hem zwemmende quam;
Hi wilde verzwelghen haren kiel;
Hem was zijn mont ende zijn ghiel
Menich ghelachte wijt.
No weder eer [no] na der tijt
2125 En was haren anxt so groot,
Drie daghe hi voer hem vloot;
Doe spyen hi hem teenen boghe,
En si dat ons die bouc loghe;
Den stert stac hi in den monde,
2130 So hi alre diepst conde;
Dat scip hi al omme bevinc
Xiiij. daghe voeren si in den rinc,
Al daerse die visch verroerde,
Die den kiel in die zee voerde,
2135 Alse ofte hi in de wolken soude
Ende achterwaert weder woude
In den diepen afgronde;
Dus voeren si langhe stonde.
Doe vielen si in een baerke;
2140 Daer mede wilden si sterke
Royen hute te lande.
Die visch dede hem grote hande.
Si weenden, moonken ende scipman;
Brandaen die troestese dan
2145 Ende seide: "en wilt hu niet vreesen,
God heeft ons dicwile voer desen
Wonderlike dinc gheopenbaert.
Als dese visch wech vaert
So wert die zee al stille;
2150 Dan hebben wi onsen wille."
Doe quam een scone weder.
Die kiel stont stille, hi en ghinc weder
no dor zeyl, no dor wint.
Hi en wilde niet gaen een twint.
2155 Viere hueren lach hi te dier stede; [= ueren]
Die hitte hem dicken wee dede;
Doe quam een windes stoot;
Die kiel doe henen vloot;
Die visch hi zanc te gronde;
2160 Daer verledichtse God tier stonde.
Si voeren voert een lettel bat.
Doe quamen si teenre stat
Daer twater was so dinne,
Datsi onder hoerden daer jnne
2165 Clocken luden ende clinghen
Ende oec papen zinghen;
Sie hoerden paerden neyen
Ende oec voghelen screyen;
Sie hoerden die honde bijlen
2170 Ende met hoernen ghijlen
Ende vroylike zinghen
Ende dansen ende springhen
Van mannen ende van wiuen.
So horden si onlede driuen.
2175 Doe si dit hoerden daer onder,
So hadden zijs groet wonder,
Dat hem so bi was
Ende si niet en saghen das.
Die heeren bi rade ghemeene
2180 Worpen hute zinckel steene,
Hoe diepe dat twater ware,
Die steene waren zware.
In wel corter stonde
So waren si te gronde.
2185 Den ancker worpen si hute daer naer;
Dies wart hem te moede zwaer:
In den eersten valle
Die ancker wart met allen
Onder gheuaen ende ghebonden.
2190 Daer hilden si langhe stonden
Ende hadden wel groet wonder,
Wiene hilde daer onder.
Die meester stierman seide doe:
"Ic en weet wat ic best doe;
2195 Snijdic den ancker reep ontwee,
So en moghen wi nemmee
Den gront der zee ghewinnen sciere.
Helpt ons, drochtijn, van hiere,
Dore dijnre moeder eere.
2200 Nu en moghen wi nemmermeere
Onser vaert ghenieten."
Dat zeil si neder lieten.
Doe vraeghde sente Brandaen
Eenen sinen capelaen,
2205 Die gheheeten was Noe,
Of hi te scriuene hadde mee
Des wonders dat hi hadde ghesien.
Noe sprac mettien:
"Vader, ic hebs langhe begheuen.
2110 God danc, die bouc es vulscreuen."
Doe sprac sente Brandaen:
"So willic dat wi saen
Desen bouc vp hauen
Ende voer sente Marien draghen,
2215 Want wi varen te handen
Weder tote onsen lande.
Onse peelgrimage es vuldaen,
Dat hopic an Gode saen."
DOe dit al was ghedaen,
Ende trockent an den maste
Ende bondent vele vaste;
Den ancker cabel sneden si ontwee
Ende voeren vroylic vp die zee
2225 Ende quamen saen te hant
Ghesont tote in haer lant.
Den bouc nam sente Brandaen
Ende alle die moonken saen
Ende ghinghen met hem scone
2230 In den monster vrome.
Doe quamen hem ieghen
Vele goede Gods deghen,
Broeders ende papen,
Alsose God hadde ghescapen,
2235 Ende ontfinghen die heeren
Met wel groeter eeren.
Dien bouc heeft hi vp gheheuen,
Daer dat wonder in was bescreuen.
Doe quam een inghel van Gode
2240 Ende dede zijns heeren ghebode.
"Sijt willecomme, Brandaen;
Dine vaert es vuldaen.
Nu zijt vp erderike
Also langhe als hu ghelike,
2245 Ende alstu hier niet mee wils zijn,
So vaert ten hemele int sitten dijn.'
Doe ghereeddi hem ghewesse,
Brandaen, ende zanc een messe.
Ende doe dit messe was vuldaen,
2250 So en lettet niet lanc saen,
Hi en staerf, die heleghe heere.
God dede hem grote eere,
Hi zant omme sine ziele
Den inghel sente Michiele.
2255 Men grouf met eeren den lichame.
Daer maectemen in sinen name
Eene kerke te waren
Met .ix. scone autaren,
Die beteekenden die .ix. iaer,
2260 Dat seit die bouc ouer waer,
Dat hi was in allenden,
Daer hem God wilde zenden.
Nu biddic elken ende rade,
Dat niemen en versmade
2265 Brandaens auoutuere,
Die hem dicke wart te zuere;
No en segghe, no daer ouer houde,
Dat loghene wesen soude,
Want het leecht bescreuen in lattijne
2270 In meneghen cloester fine
Ende in menegher goeder stede,
Daer ment hout in werdicheden.
Want God toechde hem besondere
Van sinen heymeliken wondre.
2275 Die Spieghele houdes oec orconden.
Elc claghe sine zonden
Den goeden sente Brandane,
Den Gods onderdane,
Dat hi altoes ende heden
2280 Voer ons allen moete beden.
Dies en moet hi niet vergheten,
Want hi tparadijs heeft bezeten;
Dies moeten hoeren Xps, onse heere,
Dor siere lieuer moeder eere.
Amen, amen.