De Maasbode/Jaargang 42/Nummer 10679/Een compromis in den schoolstrijd

‘Een compromis in den schoolstrijd’ door een anonieme schrijver

Afkomstig uit De Maasbode, zondag 10 juli 1910, Ochtendblad, tweede blad, [p. 1]. Publiek domein.

[ tweede blad, 1 ]

Een compromis in den schoolstrijd.

Het nieuwe wetsontwerp op het lager onderwijs zal nu zoo goed als zeker worden aangenomen. Terwijl het enkele dagen geleden nog leek alsof de regeering zich door de uiterste linkerzijde zou laten overbluffen en bij de artikelsgewijze behandeling zou vasthouden aan den eisch van opheffing van den invloed der gemeentebesturen, is het intusschen duidelijk geworden dat het ontwerp niet zou aangenomen zijn, indien de regeering op dit punt niet eenig water bij den wijn gedaan had. De rechterzijde heeft toen een compromis-voorstel gedaan waardoor de gemeentebesturen toch het recht van benoeming van minstens een derde der leden van den schoolraad krijgen, en hetwelk ook voor de bestaande bijzondere scholen minder onaannemelijk is dan het oorspronkelijke ontwerp. Dit voorstel werd in de zitting van Donderdag behandeld en na een keurige uiteenzetting der bedoeling door den Katholieken afgevaardigde Sovino werden de desbetreffende paragrafen met 237 tegen 33 stemmen aangenomen. De Katholieke afgevaardigden stemden natuurlijk voor om tenminste van de vrijheden der bijzondere school nog te redden wat er te redden viel. Het grootste gedeelte der radicalen stemden eveneens voor en alleen de socialisten waren er tegen.
Het is bovendien gebleken dat de eerste stemming van 3 Juli j.l. na de eerste lezing van het ontwerp volstrekt nog niet een principieele goedkeuring inhield, maar Giolitti liet zijn aanhangers voor stemmen uit rein tactische overwegingen, omdat hij niet wilde dat Luzzatti over het eerste belangrijke onderwerp dat hij indiende, zou struikelen. Overigens heeft Giolitti zich volkomen vrijheid voorbehouden om de enkele artikelen te amendeeren, zooals trouwens reeds geschied is.
De meeste aanhangers van Giolitti hangen te veel van de katholieke kiezers af om een openlijke anti-godsdienst-politiek te durven of te kunnen voeren. Waarschijnlijk zal het ontwerp afgekondigd worden in den vorm dien de rapporteur Danes heeft voorgesteld, wat tevens voor Sonnino, onder wiens bewind de eerste pogingen om tot een regeling der schoolkwestie te komen, gedaan zijn, nog een kleine genoegdoening zijn zal. Ook in dezen vorm is het wetsontwerp nog lang niet aannemelijk voor de Katholieken, maar het is alreeds een kleine winst, dat de socialisten en radicalen die er tevens het begin van een „kulturkampf” van wilden maken, hun zin voorloopig niet krijgen.