De Standaard/Jaargang 10/Nummer 2697/De Joden-quaestie

‘De Joden-quaestie beheerscht ontegenzeggelijk thans in Duitschland elk ander vraagstuk, […]’ door een anonieme schrijver
Afkomstig uit De Standaard, donderdag 6 januari 1881, [p. 1]. Publiek domein.

[ 1 ]De Joden-quaestie beheerscht ontegenzeggelijk thans in Duitschland elk ander vraagstuk, en houdt de gemoederen levendiger dan ooit bezig. Men herinnert zich wat we een paar dagen [1] geleden mededeelden, omtrent de anti joodsche vergaderingen te Berlijn gehouden, en waarbij letterlijk het volk elkaâr verdrong. Ook de andere partij laat zich echter niet onbetuigd. Zoo had Maandag een groote vergadering plaats van hen, die tegen de anti-semitenbeweging optreden. Onder voorzitterschap van den afgevaardigde Löwe liep deze vergadering zonder eenige stoornis af.
Op Nieuwjaarsdag is het te Berlijn zelfs tot vrij ernstige ongeregeldheden gekomen, voor zoover uit onvolledige berichten blijkt, tot kloppartijen en straat rumoer tusschen Joden en anti-Semieten [2]. In alle geval achtte, in een Maandag gehouden vergadering, de hofprediker Stöcker het noodig te verklaren, dat hij met dergelijke afkeurenswaardige handelingen niets te maken had. Zijn streven beoogde een geheel ander doel dan een persoonlijke beleediging der Israelieten.
’t Ontbreekt natuurlijk niet aan hen, die het oude praatje weer opdisschen, dat Stöcker, wijl zijn houding in de hofkringen misnoegen verwekt, een middel zoekt om zich uit de beweging terug te trekken, en zijn naam los te maken van de anti-Semieten-zaak. ’t Werd reeds vaak gezegd, maar nooit bewezen. De waarheid is, dat men thans ook in die beweging twee stroomingen begint waar te nemen; duidelijk onderscheidt men een rechter- en een linkervleugel. De laatste wordt vertegenwoordigd door Henrici [3], welke door Stöcker en zijn aanhang, wegens zijn minachting van het Oude Testament, thans beslist verloochend wordt.
Er zijn in dezen anti-Joodschen strijd zeer verschillende elementen werkzaam, van beslist ongeloovigen af tot even besliste Christenen. Juist dit toont, hoe uitgebreid de beweging, hoe gewichtig het vraagstuk is. Doch elke richting gebruikt haar eigen middelen voor het gemeenschappelijk doel, en het gaat niet aan de eene verantwoordelijk te stellen voor wat de andere doet.


  1. Zie Nr. van 2 Jan. Gem. nieuws
  2. Uit later bericht blijkt, dat door de liberale Börsen Cour. de zaak zeer is overdreven. ’t Was te Berlijn – en elders [–] in den Nieuwjaarsnacht vrij druk. Een hoop volk schaarde zich voor een koffiehuis, met het geroep: „Juden heraus!” De politie echter maakte hieraan dadelijk een eind.
  3. Zie Nr. v. Dinsdag.