De Telegraaf/Jaargang 5/Nummer 1696/Avond-editie/Een Amsterdamsche courant van 1650

‘Een Amsterdamsche courant van 1650’ door Prof. Rogge
Afkomstig uit De Telegraaf, maandag 23 augustus 1897, Avond-editie, [p. 6]. Publiek domein.
[ 6 ]

Een Amsterdamsche courant van 1650.

In De Navorscher deelt prof. Rogge het volgende mede:
Sedert de belangrijke studie van mr. Sautijn Kluit over de Amsterdamsche couranten in de Bijdr. v. Vad. Gesch., N. R. Dl. V, weten wij, dat er in de 17de eeuw te Amsterdam, behalve de Courant by Broer Jans, ook nog eens verscheen by Jan van Hitten in de Beursstraat „in de Geborduyrde Hantschoen“, die aanvankelijk gedrukt werd by de Wed. van Joris Veseler en haar opvolger, maar later door Van Hilten op zijne eigene drukkerij ter perse werd gelegd.
Mr. Sautijn Kluyt had van die „Courante uyt Italien ende Duytschlant“, zooals de titel luidde, nummers uit de jaren 1626, 1639, 1646 en 1648 onder de oogen gehad. Voor mij ligt thans eene courant, verschenen 1 Oct. 1650, na 40, die tusschen pamfletten uit dien tijd verscholen zat. Het kleinfolio blaadje, dat denzelfden titel draagt, bevat berichten uit Barcelona, Venetië, Basel, Bourges, Rheims, Londen, Parijs en Keulen, alsmede uit het leger van den aartshertog Leopold alle uit September. De hoofdinhoud vormt de „Copye van een missive van den Generaal Cromwel uyt Dunbare aan Willem Lenthel“ van 14 Sept. en nog een brief uit Cromwel’s leger van don 15den.
Niet zonder belang zijn enkele boekhandelaarsadvertentiën aan het einde. Cornelis de Leeuw, „boeckverkoper en musicijn“ op het Water over de Korenbeurs, adverteert de Psalmen van Datheen in 4o en 32o „seer nut om in ’t kort de psalmen wel te leren singhen, seer dienst’lijck om het onordelijck singhen in Godes kerkke wech te nemen.“ Voorts is by hem te bekomen het „N.-Testament met het Psalmboek van Datheen in 12o van mr. Jacob van Enkhuysen,“ een onbekend auteur. — De Wed. van Marten Jansz. Brant „in Compagnie met Abraham Meynaertsz. van den Burg by Jan Roon Poortstoorn in de gereformeerde Catechismus, uit welk adres de opgaven van Ledeboer (De boekdrukkers enz. in N.-Nederland) aangevuld kunnen worden, adverteert Henr. Gheldorpius „Keerkans der gheveinsde victory van Jodorus Kedt Jesuyt, in syn misnoemde eerkrans der Catholyke waerheyt naaktelyk vertoont“, een geschrift in het Biogr. Wrdb. d. Nederl. niet vermeld. Gerrit Willemse adverteert eene vertaling van Livius en Gillis Dircksz. Boner, „boeckverkoper, voorsangher van de Noorder kerk, in de Angelierstraet in de Lympot“, door Ledeboer niet opgegeven, „De verklaring van den Heidelbergschen Catechismus van Corn. Korstens“. Deze Korstens of Christiaensz. stierf reeds in 1582 als predikant te Delftshaven. Deze zijne verklaring van den Catechismus werd eerst na zijn dood in 1598 door den predikant van Valkenburg Willem Vinck uitgegeven. Deze nieuwe oplage van Boner doet vermoeden, dat het boek vrij wat drukken beleefde en zeer in trek is geweest.