Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Corpo Humano

Im­pas­si­bi­li­ta. Lij­de­loos, vry van sucht of lij­den Cor­po Hu­ma­no. ’t Li­chaem des Men­schen’ door Ce­sa­re Ripa Pa­tien­za. Lijd­saem­heyd, Ge­dul­dig­heyt
Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 304. Publiek domein.
[ 304 ]

Corpo Humano. ’t Lichaem des Menſchen.

’t VAlt dickwijls voor, om ’t Menschlijck lichaem, en de ziele in ’t beſonder op ’t toonneel te vertonen. Wy hebben deſe beeltniſſe in ’t een en ’t ander alreede aengeweſen, gelijck op zijne plaetſe te ſien is. Maer dit dient eerſt gewaerſchouwt, dat wy door ’t Menſchlijck lichaem niet verſtaen, het licchaem, dat in der daed, van de ziele afgeſcheyden is, anderſins ſoudemen een doode romp ſchilderen: Maer verſtaen de ziele met het lichaem te ſaemen, die den geheelen Menſch maecken, en die door ſekere Poëtiſche beteyckniſſe en door de gedachten en inbeeldingen genomen worden, als of yder door ſich ſelf beſtonde.
Wy vertoonen dan een Man, die mette bloeme Ligustrum of keelkruyd gekroont is, zijnde prachtigh gekleedt, met een linnen Lantaerne in der hand, van die ſlagh diemen hoogh en leegh treckt, ſonder licht, met dit opſchrift, a lumine vita, dat is, van ’t licht komt het leven.
Met Liguſtrum is hy gekroont, om dat dappere Mannen ’t leven der Menſchen daer by hebben vergeleken, en dat ten aenſien van de broosheyt en ſwackheyt des Lichaems, mette vergelijckinge van de bloemen, waer van ick niet weet, datter iet vluchtigers is. Waer van de 103 Pſalm ſeyt, de Menſch is maer ſtof en hoy, en zijn leven is als een bloeme des velds: en in den 90 Pſalm ſeyt hy, dat het leven is als gras dat vroegh bloeyt, in ’t korte verwelckt, en ’s avonts wort afgehouwen en verdort. En Job ſeyt, hy gaet uyt als een bloeme en verdort.
Het lichte en ſachte kleed, bediet, ’t geene ’t lichaem eygen is, dat het beminne en omhelſe de Welluſten en ’t vermaeck van de ſinnen, gelijckt in ’t tegendeel, eygen is een ſchrick te hebben van verdriet, moeyte en ongemack.
De Lantaerne als geſeyt is, bediet, dat het Lichaem geen werckinge heeft ſonder de ziele, gelijck de Lantaerne haer plicht ſonder het licht niet uytvoert, gelijck de ſpreuk wel verklaert.

* * * *